Page 731 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 731

732                               Từ điển Tuyên Quang


                   khác. Các loài rắn không có nọc                1753. RÈN

                   độc như: sải, sọc dưa, ráo, nước,              Nghề truyền thống lâu đời của
                   hoa  cỏ,  bằng  chì,  v.v..  Các  loài      người Việt Nam. Đây là phương
                   rắn  có  nọc  cực  độc,  dùng  trong        pháp  gia  công  kim  loại  cổ  xưa

                   ngành y dược như: hổ mang, cạp              nhất. Nguyên lý cơ bản của rèn
                   nong, cạp nia, lục... Mật rắn có            là lợi dụng tính dẻo của kim loại,
                   tác dụng hỗ trợ điều trị một số             làm biến dạng kim loại ở thể rắn

                   bệnh  như:  giảm  ho,  đau  lưng,           dưới  tác  dụng  của  ngoại  lực  để
                   thấp khớp, v.v.. Trong dân gian             tạo  ra  thành  phẩm,  bán  thành

                   thường dùng kết hợp các loại rắn            phẩm  có  kích  thước  nhất  định
                   như:  tam  xà  gồm  có:  hổ  mang,          tùy theo thiết kế. Nghề rèn đóng
                   cạp nong, rắn ráo; ngũ xà gồm:              vai trò quan trọng trong ngành cơ

                   hổ mang, cạp nong, rắn ráo, hổ              khí. Đây là khâu đầu tiên trong
                   trâu, rắn sọc dưa. Ngâm rượu có             giai  đoạn  tạo  phôi.  Theo  truyền

                   công dụng bồi bổ sức khỏe, hỗ trợ           thống, người thợ rèn dùng búa và
                   điều trị một số bệnh về gân cốt             đe  để  rèn  kim  loại  có  từ  thế  kỷ
                   cho người già.                              XII,  nhưng  đến  nay  búa  và  đe


                     Loài có nọc độc như hổ mang, cạp          vẫn không lỗi thời. Các lò rèn đã
                   nong trong môi trường tự nhiên ở            phát  triển  qua  nhiều  thế  kỷ  để
                   Tuyên Quang còn ít và hiếm, chỉ             trở thành một cơ sở với quy trình

                   thấy ở rừng sâu hay nơi không có            thiết kế, sản xuất thiết bị, dụng
                   người qua lại. Chúng kiếm ăn ban            cụ, nguyên liệu và các sản phẩm

                   đêm, ngày ngủ trong hang.                   để  đáp  ứng  nhu  cầu  của  ngành
                                                               công nghiệp hiện đại. Trong thời
                                                               hiện  đại,  ngành  rèn  được  thực
                                                               hiện hoặc với máy ép hoặc với búa

                                                               chạy bằng khí nén, điện, thủy lực
                                                               hoặc  hơi  nước.  Ở  Tuyên  Quang

                                                               trước  kia,  người  Nùng  có  nghề
                                                               rèn truyền thống khá phát triển.


                                                                  1754. RÈN ĐÚC

                                                                  Nghề  thủ  công  truyền  thống
                                                               của  nhiều  dân  tộc,  trong  đó  có
                     Rắn. Nguồn: Internet, khoahoc.tv          người Sán Dìu. Tiếng Sán Dìu gọi
   726   727   728   729   730   731   732   733   734   735   736