Page 239 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Tôi thường xuyên vào Bộ Nội vụ, lúc ấy không mang bí danh "tiểu đôi 1"

nữa, mà là "Trại lâm viên" sát bờ sông Đáy - cái tên chắc do ông Phạm Khắc
Hoè đổng lý văn phòng đề xướng, ông còn đặt tên chữ Nho cho tất cả các nhà ở
cơ quan, không phải A, B, C. Đ… mà Thuyết Thi Đình (nhà họp và nhà làm
việc), Quần Anh Các (nhà bọn con trai), Lô Giang Quán (nhà ăn)… Đổng lý sự

vụ là anh Khuất Duy Tiến, anh Tiến về mặt đảng dường như là bí thư Đảng
đoàn. Thời ấy nhiều cơ quan có Đổng lý văn phòng và Đổng lý sự vụ, có nơi đã
có thế rồi mà lại có cả Chánh văn phòng nữa - tôi mù tịt không biết những chức
danh ấy ra sao. Anh Trần Duy Hưng, Thứ trưởng cùng gia đình cũng ở đấy, đây

là gia đình duy nhất ở luôn tại cơ quan.
Tôi tham gia Việt Minh của cơ quan. Hồi ấy các cơ quan chưa thành lập
tổ chức công đoàn, số đảng viên chỉ lác đác, nên tổ chức Việt Minh ở những nơi
đông công chức, nhân sĩ…là hình thức tập hợp các phần tử trung kiên về chính

trị, bên Văn phòng Chủ tịch phủ có lúc cũng có. ..
Ở Bộ Nội vụ, tôi có hai lần được gặp Bác Hồ. Lần đầu, Bác đến thăm cơ
quan, buổi tối nói chuyện bên lửa trại. Bộ cho gọi cả anh em trạm 62 vào dự, tôi
cùng vào với anh em. Trong khi nói Bác thỉnh thoảng quay về phía anh em giao

thông, cấp dưỡng… hỏi: "Các chú giao thông có hiểu không?". Anh em thưa:
"Hiểu ạ!" Bác mới nói sang ý khác. Tôi rất xúc động, đây là lần đầu tôi được
thấy Bác thật gần, và được ghe lời nói trực tiếp của Bác (ngày 2-9-1945,tôi có
dự lễ Tuyên ngôn độc lập, tôi trong đoàn học sinh trưởng Bưởi, đứng ngay hang

đầu, nhưng cách lễ đài khá xa; lần sau tôi đứng trong quần chúng trước ga Hàng
Cỏ đón Bác đi Pháp về, được nghe Bác nói, nhưng cũng xa và nghe qua loa
phóng thanh) lần thứ hai ở Bộ Nội vụ, Bác đến dự lửa trại và xem anh em cơ
quan ca hát, diễn kịch. Bác rất tươi cười, nhiều lần vỗ tay, nhưng rồi Bác bí mật

đi lúc nào, anh em không mấy ai biết. Sau này tôi mới nghe nói, Bác ở một chỗ
nào dó cũng không xa "Trại Lâm viên" ngay bên kia sông thôi.
Cơ quan Bộ Nội vụ tổ chức nghiên cứu loạt bài "Kháng chiến nhất định
thắng lợi" (lúc ấy đăng mấy kỳ trên báo Sự thật, chưa in sách). Tôi không nghe

giảng và thảo luận, nhưng các anh cũng bảo vào dự làm bài thi. Ai ngờ bài của
tôi được chấm giải nhất, hơn nhiều vị "chính trị cao" "văn hoá cao" ở cơ quan.
Chấm thi công minh, hôm phát thưởng, bài giải nhất đọc lên cho mọi người
cùng nghe. Giải thưởng là một chiếc mùi xoa và hai tấm ảnh Bác Hồ do anh

Trần Duy Hưng chụp, anh nói là "tác phẩm nhiếp ảnh cây nhà lá vườn". Có anh
em bảo tôi làm bài thi tốt, vì đã được học rất kỹ ở bên Kiểm lâm 13.
Thời kỳ ở Ban giao thông, tôi được kết nạp Đảng
…

Tháng 12-1948, Ban giao thông Bộ Nội vụ được giao sang Ban ATK và
gọi là Ban Giao thông ATK nhưng vẫn giữ bí danh Ban ZT 230. Anh Lê Tùng,
cán bộ Ban ATK được cử vào chức trưởng ban giao thông, đến lúc đó vẫn còn

239