Page 212 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

nhuộm nâu, quần áo của Bác đều nhuộm nâu. Bác tự đánh máy, tuy chỉ mổ cò.

Văn phòng Trung ương cử một đồng chí sang giúp Bác đánh máy, Bác bảo lãng
phí. Đặc biệt Bác rất sợ làm phiền người khác. Bác phê bình thẳng thắn những
người gây lãng phí hay làm lộ bí mật. Bác rất coi trọng nguyên tắc. Hồi đầu nhà
của Bác không có cửa sổ, chỉ vây vách cao xung quanh. Ban đêm các đồng chí

cử người luân phiên nằm ở bên ngoài để trông nom Bác. Sách vở, tài liệu của
Bác không có gì, chỉ có một cuốn sổ nhỏ để Bác ghi chép. Chỗ làm việc của Bác
là một chiếc chõng tre con, trên để chiếc máy chữ, còn Bác ngồi xệp xuống sàn
nhà đánh máy. Nhà sàn của Bác trên là ở, dưới để họp. Bác ở rất ngăn nắp và

trật tự. Mỗi loại bút đều có ống tre cắm. Bác ngủ dậy bao giờ chăn màn cũng
được gấp vuông vắn. Bác tự mình lau máy chữ. Theo ý Bác nơi Bác ở bao giờ
các đồng chí cũng tìm được chỗ gần suối để Bác tắm cho tiện. Trời rét, Bác vẫn
tắm đều vào buổi trưa. Bác đi rất nhanh. Anh Chiến đi cũng không theo kịp Bác.

Anh em bảo vệ muốn giữ sức khỏe cho Bác nên khi đi qua đèo De, có chỗ nghỉ
sạch sẽ, mát mẻ, đề nghị Bác nghỉ, nhưng Bác không chịu, Bác nói đi chậm là
nghỉ rồi. Sau đó anh em bày kế bảo là chúng cháu mệt, Bác mới nghỉ. Chỗ nghỉ
cạnh suối, Bác đặt tên là: "Suối đọc báo''. Khi nghỉ trưa Bác chỉ ngả lưng một

chút. Mùa rét, Bác dùng chiếc áo ngoài để đắp, Bác bảo: ''Như vậy dậy sẽ dễ
dàng hơn''.
Bác là người rất bình tĩnh. Hồi còn ở chân đèo De, Bác nuôi một con chó
béc giê, con chó của Sác Tông, nó rất khôn, cứ quấn quýt bên Bác. Con chó này

ta bắt được ở chiến dịch Biên giới. Nó thường ngủ dưới gầm giường của Bác.
Một đêm nó xuống bếp nằm và bị hổ vồ. Tôi nghe tiếng nó kêu rất rùng rợn, khi
đó mọi người đều thức, có người nói với Bác: "Hình như có hổ về bắt chó'', Bác
bảo: "Không có gì''. Bác nói như vậy cốt để giữ bình tĩnh cho anh em. Sau đó

một lúc, Bác mới bảo đồng chí bảo vệ đi gọi anh Chiến để tìm xem con chó ở
đâu. Vào bếp tìm không thấy chó nữa, hổ đã tha đi mất.
1
Năm 1950, đồng chí Lêôphighe tới thăm và ở với Bác hai ngày. Đồng chí
góp ý: "Phải chú ý bảo vệ Bác, ở gần rừng, thú dữ nhiều phải cẩn thận''. Chúng

tôi báo cáo với Bác điều đó và xin tăng cường bảo vệ, Bác không đồng ý. Anh
em bàn nhau cứ phải cử người canh gác, nhưng không cho Bác biết. Một hôm có
một đồng chí tới phiên gác, không may bị ho, thế là lộ. Bác dậy, xách ghế ra và
bảo: "Chú ngồi xuống đây, đừng đứng mỏi chân''. Nghe đồng chí đó kể lại,

chúng tôi cảm động rơi nước mắt.
Bác làm việc và sinh hoạt rất đúng giờ. Các đồng chí Trung ương về họp,
trừ việc nấu cơm chúng tôi phải làm, còn việc lấy nước cho các đồng chí dùng
Bác cũng miễn cho chúng tôi. Bác đề nghị các đồng chí Trung ương xuống suối

rửa mặt, Bác cũng xuống rửa mặt như các đồng chí, Bác bảo: "Tự túc, tự túc''.

1 Uỷ viên Ban Chấp hành Trung uơng Đảng Cộng sản Pháp, Tổng thư ký Đoàn Thanh niên Cộng hòa Pháp, Phó
Chủ tịch Đoàn Thanh niên dân chủ quốc tế.
212