Page 625 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 625
Chương I
Chương II
NÔNG NGHIỆP
DÂN SỐ VÀ PHÂN BỐ DÂN CƯ
I- NÔNG NGHIỆP TUYÊN QUaNG QUa CÁC 1. Thời kỳ phong kiến (trước 1884)
THỜI KỲ Nền nông nghiệp chủ yếu phụ thuộc
Đất nông nghiệp ở Tuyên Quang phần vào thiên nhiên, lấy việc khai thác tự nhiên
lớn là đất đồi núi, xen lẫn với các thung làm chính. Tuỳ thuộc vào tập quán sinh
lũng là những ruộng bậc thang, một số sống của mỗi dân tộc mà con người tiến
đồng lúa nhỏ. Vùng cao phía bắc bao gồm hành sản xuất nông nghiệp theo phương
các huyện Lâm Bình, Nà Hang, một số xã thức khác nhau. Phần lớn đồng bào dân
huyện Chiêm Hoá, Hàm Yên và Yên Sơn. tộc thiểu số ở Tuyên Quang lấy việc trồng
Dân cư của vùng này chủ yếu là đồng bào lúa nương và cây lương thực khác trên đất
dân tộc thiểu số, kinh tế chủ lực là các dốc là nguồn kinh tế chủ lực, ngoài ra họ
nguồn lợi từ rừng, trồng cây lương thực, cũng khai thác vùng đất bằng phẳng dưới
cây ăn quả và chăn nuôi đại gia súc. Phía thung lũng để trồng lúa nước. Cây lương
nam là vùng đồi núi thấp và các soi bãi thực chính bao gồm: lúa, ngô, sắn, khoai
rộng, màu mỡ cùng các thung lũng lớn lang. Ngoài ra, cũng trồng một ít cây ăn
như: thành phố Tuyên Quang, huyện Sơn quả như mận, na, hồng,... xung quanh nhà.
Dương, Yên Sơn... Đây là vùng đất giàu Ngành chăn nuôi chủ yếu là nuôi trâu để
tiềm năng kinh tế của tỉnh; vùng này chủ lấy sức kéo; chăn nuôi lợn, gà để tự cung
yếu trồng cây lương thực, cây công nghiệp, tự cấp trong gia đình.
cây ăn quả và chăn nuôi gia súc. Nông Xưa kia, việc canh tác phụ thuộc hoàn
nghiệp với hai ngành trồng trọt và chăn toàn vào tự nhiên. Những năm mưa thuận,
nuôi với sản phẩm đa dạng về chủng loại gió hoà thì có đủ lương thực. Gặp năm hạn
mà điển hình là sản xuất lúa và chăn nuôi hán thì thường bị mất mùa, thiếu lương
đại gia súc là đặc trưng cơ bản của nền sản thực; người dân phải tìm thêm các loại
xuất tiểu nông đã hình thành và phát triển cây, củ trong rừng để ăn. Chỉ gieo trồng
qua bao đời nay. Qua quá trình sản xuất một vụ trong năm, thường là mùa mưa, từ
nông nghiệp, đã có những phát triển vượt tháng 5 đến tháng 10.
bậc về trồng trọt, chăn nuôi; sản phẩm đã Một số dân tộc vùng cao trước đây có
đáp ứng phần lớn nhu cầu về lương thực tập quán du canh, du cư. Thường chỉ canh
của người dân, một số sản phẩm của Tuyên tác khoảng từ 3 đến 4 năm, sau đó tìm nơi
Quang đã trở nên nổi tiếng như cam Hàm mới để phát nương làm rẫy, phương thức
Yên, vịt Minh Hương,... canh tác này được gọi là làm nương luân