Page 359 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 359
359
Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ
hiện đang trồng lúa. Cách di tích khoảng trọt, nền kinh tế tự nhiên dựa trên cơ sở
400m về phía tây là sông Phó Đáy chảy săn bắn, hái lượm vẫn giữ vai trò rất quan
dọc thung lũng. trọng, không thể thiếu đối với cuộc sống
Di tích gồm một tấm đá phiến magma hằng ngày, đặc biệt vào những lúc thời tiết
biến chất (gọi là tấm trần), có hình khối giống không thuận cho sản xuất nông nghiệp.
một con thuyền với hai bề mặt khá phẳng, Hái lượm trong thời đại Kim khí vẫn
dài 2,4m, rộng 0,9 - 1m, dày 0,3 - 0,35m, nằm có vai trò quan trọng trong đời sống. Tàn
theo hướng bắc - nam. Trên bề mặt và ở dư của kinh tế hái lượm, săn bắt còn tồn
các rìa cạnh của tấm đá đã bị lớp phong tại, thậm chí đến tận ngày nay trong một
hóa bao phủ rất dày. Đáng chú ý là ở mỗi số nhóm đồng bào dân tộc vùng sâu, vùng
một đầu tấm đá được kê cao trên một số xa và biến thành nghề phụ của người dân
tảng đá to hình nêm chôn rất sâu trong trong nền kinh tế hàng hóa.
lòng đất. Các tảng đá kê phía dưới đều có Qua sưu tập vũ khí các loại tìm được
cùng chất liệu với tấm trần bên trên. Hiện ở Tuyên Quang, có cả vũ khí đánh xa (mũi
tại, tấm đá lớn được kê cao hơn mặt đất tên, lao...), vũ khí đánh gần (dao găm,
là 0,45m. giáo, rìu chiến...), có thể khẳng định ngoài
Việc xác định niên đại của di tích cự việc dùng trong chiến trận, nhiều vũ khí
thạch này được đặt trong mối liên hệ so đã được dùng để săn bắn. Ngay cả hình
sánh với các di tích đồng loại trong khu tượng chó săn hươu trên chiếc rìu đồng
vực. Bước đầu có thể xác định di tích cự cũng đã phản ánh rõ việc săn bắn được
thạch Thiện Kế có niên đại khoảng sau người cổ Tuyên Quang coi trọng ra sao.
Công nguyên vài ba thế kỷ, cách ngày nay Việc đánh bắt cá và các loài thủy sinh
gần 2.000 năm, khi văn hóa Đông Sơn vẫn cũng có vai trò quan trọng trong đời sống
tồn tại trên những vùng núi phía Bắc. của cư dân cổ Tuyên Quang. Dấu tích của
3 làng cổ: Bình Ca, Bãi Soi, Thiện Kế đều ở
5. Về các tộc người cổ Tuyên Quang sông, suối. Chắc chắn cư dân thời đại Kim
thời đại Kim khí khí đã dùng nhiều phương pháp đánh bắt
Bước vào thời đại Kim khí, cư dân cổ trên các sông, suối quanh khu cư trú của
Tuyên Quang cùng với các cư dân vùng họ. Sách Lĩnh Nam trích quái có chép rằng
đồng bằng bước vào thời kỳ hình thành hồi quốc sơ “dân sống ở chân núi, thấy
nhà nước sơ khai, song ở khu vực này chủ chỗ nước cạn có nhiều cá tôm bèn bắt mà
yếu vẫn là kinh tế trồng trọt trên nương ăn”. Hiện nay, đồng bào miền núi vẫn còn
rẫy, kết hợp với việc mở rộng gieo trồng giữ lại nhiều phương pháp đánh bắt cá,
lúa nước cũng như các cây củ chịu nước từ hàng nghìn năm trước. Việc tìm thấy
trên bãi bồi ven sông hay trong các thung lưỡi câu bằng đồng thau và chì lưới bằng
lũng. Việc chăn nuôi gia súc nhỏ được duy gốm ở Chiêm Hóa chứng tỏ cư dân thời
trì ở mức độ nhất định. Kim khí ở đây đã thành thạo việc câu cá và
Cũng như các vùng khác ở miền núi đánh bắt cá bằng lưới.
phía bắc, cư dân cổ Tuyên Quang thường Cư dân thời Kim khí ở Tuyên Quang
tận dụng các nguồn lợi sẵn có trong tự đã trồng lúa là nguồn lương thực chính.
nhiên nơi mình cư trú. Bên cạnh việc trồng Các hoa văn hình bông lúa trên trống đồng
