Page 1023 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1023
1023
Phêìn thûá nùm: VÙN HOÁA
Tầng thác thứ ba có tên là thác Gió. Lễ đình Bản Ba vào ngày mùng 4 tháng
Đứng ở chân thác nhìn lên có cảm giác giêng âm lịch.
nước từ trên trời đổ xuống. Gió nam không Thác Bản Ba đư ợc Bộ Văn hóa - Thông
bao giờ ngừng thổi. Chuyển tiếp giữa các tin xếp hạng danh thắng Quốc gia ngày
tầng thác lớn là nhiều thác nhỏ, nhiều khe, 25-5-2007.
vực, nư ớc trong xanh, hình dạng kỳ thú.
Truyền thuyết thác Bản Ba kể rằng: 21. Động Tiên
Thủa ấy, có người con gái họ Ma xinh đẹp Động Tiên ở trong núi Chân Quỳ, bên
đem lòng yêu chàng trai nghèo cùng bản. phải quốc lộ 2, chen giữa núi Đá Đen và
Nhưng cha nàng ép gả nàng cho con trai núi Bạch Mã, thuộc xã Yên Phú, huyện
nhà thổ ty. Nàng và chàng trai hẹn gặp Hàm Yên, cách thành phố Tuyên Quang
nhau dưới chân Thác Gió, thề sống mãi 56 km về phía bắc.
bên nhau, nếu ai phản bội sẽ bị rắn cắn, hổ Theo từng bậc đá cao dần, đến một
vồ, rồi hai người dắt nhau đi vào rừng sâu, ngã ba là gặp Cửa Gió. Tiếp những bước
không để lại tung tích. gập ghềnh, khuất khúc xuống dốc cô đơn.
Người đời sau thấy trên đỉnh Khau Đen Tảng đá hình thiếu phụ đứng bên đường,
(thuộc xã Đức Xuân, huyện Bắc Quang, đôi vai sương gió, mắt đẫm lệ nhìn vào
tỉnh Hà Giang) có một bản đông nhà, giàu thinh không xa xăm. Bước vào động, hiện
có tên là Lạc Bạn, cho rằng là hậu duệ của lên nhiều hình chim thú lạ. Đâu đó vọng
đôi trai gái mất tích. Có lần bản Lạc Bạn tiếng nước chảy thánh thót. Vào sâu một
tổ chức thi thả bè nứa trên dòng nước nhỏ chút, ngước lên trần hang gặp linh điểu,
chảy từ trên núi cao xuống chân núi, có đôi cánh xoè rộng, tha một người con gái,
nhiều người bị chết do lao xuống vực sâu. đang bay lên. Đi qua dưới cánh linh điểu,
Những người còn sống sót thương, khóc gặp một thạch trụ chống trời. Phía sau
suốt đêm ngày, nước mắt chảy vào dòng thạch trụ sừng sững khối cẩm thạch, hình
nước, biến dòng suối nhỏ thành thác lớn một người mẹ mang thai. Truyền thuyết
như ngày nay. Từ đó dòng thác chảy suốt kể rằng, ngày xưa, gặp năm có giặc ngoại
đêm ngày, nghe như tiếng khóc than và xâm, dân bản và người vợ vị thủ lĩnh
cũng từ đấy trai gái thường đưa nhau đến nghĩa quân phải ẩn trong hang đá. Ngày
chân thác Gió tình tự thề thốt. Lời thề có thắng lợi, cũng là lúc cô nhận tin chồng
đất trời linh thiêng chứng giám. chết trận. Cô cùng đứa con chưa chào đời
Hai bên bờ suối Bản Ba mọc đầy đã hoá đá.
cây dong lá đỏ, tiếng Tày là “tong chinh Ngự trên ban năm tầng vách động
đeng”. Truyền thuyết kể rằng, xưa trong trong cùng là Tiên cô thứ Bảy. Truyền
vùng có Chúa Cả L ượng, tướng mạo khác thuyết kể, nàng yêu chàng mồ côi ở hạ giới.
thường, cai quản dân làng hòa thuận, yên Vì trái ý Ngọc Hoàng, nàng bị ngài biến
vui. Cả Lư ợng được về kinh đô học. Một thành đá. Một ngày kia Ngọc Hoàng nghĩ
lần, Cả Lượng về kinh muộn, vì vợ giấu lại cho người trần mở hội vào ngày mùng
đôi giày thần. Bị quở mắng, Cả Lượng lỡ 9 tháng giêng tại nơi nàng Bảy xuống trần.
nói lời bất kính, bị nhà vua sai đem giết. Nhân thế gọi là động Tiên.
Cả L ượng chết oan, hoá thành cây dong Trở lại đường cũ, rẽ trái lên động Hai
đỏ, được nhân dân thờ làm Thành hoàng. Cửa. Động sâu, thiên nhiên tạo nên kiến
