Page 680 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 680
Từ điển Tuyên Quang 681
1595. PHÁT TANG 1597. PHE
(cg. lễ thành phục, lễ mặc đồ Một hình thức tổ chức xã hội
tang), lễ nhận và mặc đồ, đeo của người Tày ở các bản Tày
khăn tang; chính thức báo cho truyền thống, chuyên lo việc tang
bà con, bạn bè về việc gia đình có ma cho các gia đình.
người chết. Thực hiện sau khi đã Khi trong làng có người chết
khâm liệm xong. thì phe là người đứng ra lo liệu, tổ
Nghi thức phát tang ở mỗi dân chức giúp đỡ gia đình từ các nghi
tộc có những điểm khác nhau, lễ đến việc bố trí, phân công mọi
song về cơ bản đều là việc thân người đến giúp việc. Người đứng
nhân của người chết lần lượt làm ra điều hành các hoạt động của
lễ, nhận đồ tang; nổi trống, tấu phe được gọi là “Trùm trưởng”,
nhạc hiếu. Sau khi phát tang là phe hoạt động trên nguyên tắc
đến lễ phúng viếng. tự nguyện, giúp đỡ lẫn nhau, kết
thúc mỗi đám, ông chùm trưởng
1596. PHẠT MỘC và chùm phó cùng một số thành
Một tập tục trong quá trình viên khác được gia chủ biếu mỗi
làm nhà mới của nhiều dân tộc. người một miếng thịt hoặc 1 kg
gạo để cảm tạ. Phe ngày nay được
Người Tày Tuyên Quang có
tục Phạt mộc (hay Cắt sào) trong đổi tên là phường hiếu, vẫn được
duy trì ở một số bản.
ngày làm lễ khởi công. Sau khi đã
thỏa thuận với thợ về chiều cao, 1598. PHIA GIOÒNG
chiều rộng của ngôi nhà; chủ nhà Núi thuộc huyện Chiêm Hóa.
vào rừng chặt một cây hóp, dài Cao 1.229 m. Là dãy núi cao nhất
bằng cây cột cái. Khi chặt xong, ở phía bắc huyện Chiêm Hóa,
chủ nhà đếm các mắt của cây hóp cách trung tâm thành phố Tuyên
theo thứ tự: Sinh - Lão - Bệnh - Quang gần 70 km.
Tử. Khi đốt cuối cùng là Sinh,
hoặc Lão là tốt, nếu vào Bệnh, 1599. PHIA MUỒN
Tử là xấu phải đi tìm cây khác. Di chỉ khảo cổ, phát hiện năm
Cây sào như vật khế ước giữa gia 2007, tại bản Nà Lạ, xã Sơn Phú,
chủ với người thợ cả về kích thước huyện Na Hang. Được khai quật
ngôi nhà. tháng 8-2008. Là di chỉ thuộc hậu