Page 583 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 583

584                               Từ điển Tuyên Quang


                   hằng ngày như phát cày, chọc lỗ,               Múa Then theo truyền thống,

                   tra hạt, v.v..                              dựa trên chủ đề các bài Then về
                                                               nghi lễ dân gian như chữa bệnh,
                     1367. MÚA SƯ TỬ
                                                               cầu mùa, cấp sắc, khảm hải, v.v..
                     Điệu  múa  truyền  thống  của             Người múa là các ông Then hay
                   người Kinh, Tày được thực hiện              bà  Then  hành  lễ,  vừa  hát  vừa
                   trong các dịp lễ hội. Múa sư tử             múa tùy theo chủ đề bài hát mà

                   của  người  Tày  miêu  tả  sư  tử           biểu lộ các động tác cơ thể. Ví dụ:
                   vượt  rừng  núi  đi  tìm  nước,  gặp        Then cầu mùa: bà Then vừa thắp

                   được nước thì thoả thuê đùa giỡn            hương khấn bái, sau đó dùng cơ
                   mừng vui. Đội hình múa có từ 6              thể  biểu  lộ  các  động  tác  hướng
                   đến 10 người.                               về thiên đình, hạ giới cung kính


                     1368. MÚA THEN                            như quỳ lạy, cúi đầu, ngẩng mặt.
                                                               Ngôn  ngữ  cơ  thể  thể  hiện  khát
                     Then là những khúc hát đi liền            vọng  về  tương  lai  no  ấm;  Then

                   với điệu múa thuộc thể loại dân ca          chữa bệnh: thày Then diễn tả nỗi
                   nghi lễ, phong tục từ lâu đời của           niềm cầu xin qua lời ca cảm động
                   dân tộc Tày, tập trung chủ yếu ở các        và  động  tác  “nhập  hồn”;  Then

                   huyện Chiêm Hóa, Na Hang, Lâm               khảm hải: diễn tả những động tác
                   Bình và một số xã vùng xa ở huyện           chèo thuyền, vượt biển mạnh mẽ,

                   Hàm Yên. Múa Then có 2 loại: múa            có nơi còn có một vài “quân Then”
                   Sluông và múa Chầu. Số người biết           hợp  sức  biểu  hiện  qua  động  tác

                   hát Then cổ và múa Then hiện rất            múa;  Then  cấp  sắc:  lời  ca,  điệu
                   ít,  theo  điều  tra  chỉ  còn  trên  20    múa nghiêm trang...

                   người; số người biết hát Then mới
                   nhiều  hơn,  lên  tới  trên  70  người.        Múa  Then  theo  vũ  điệu  mới
                   Then là một loại hình nghệ thuật            hay Then cải lương, do người đạo

                   tổng hợp, diễn xướng kết hợp với lời        diễn  của  một  tổ  chức  văn  nghệ
                   ca, âm nhạc và vũ đạo. Then ra đời          dựa vào làn điệu Then dân gian,

                   từ nhu cầu đời sống sinh hoạt tinh          sáng tác lời ca với nội dung mới
                   thần  và  gắn  với  tín  ngưỡng  dân        như lao động tập thể, sản xuất,
                   gian.  Múa  Then  có:  múa  truyền          chiến đấu, diễn tả khát vọng mùa

                   thống dân gian và múa theo hình             xuân, chào mừng cách mạng, v.v..
                   thức  mới  gắn  với  từng  chủ  đề  và      Múa Then “hiện đại” được trình

                   mục tiêu diễn xướng.                        diễn  trên  các  sân  khấu  lớn.  Đội
   578   579   580   581   582   583   584   585   586   587   588