Page 583 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 583
584 Từ điển Tuyên Quang
hằng ngày như phát cày, chọc lỗ, Múa Then theo truyền thống,
tra hạt, v.v.. dựa trên chủ đề các bài Then về
nghi lễ dân gian như chữa bệnh,
1367. MÚA SƯ TỬ
cầu mùa, cấp sắc, khảm hải, v.v..
Điệu múa truyền thống của Người múa là các ông Then hay
người Kinh, Tày được thực hiện bà Then hành lễ, vừa hát vừa
trong các dịp lễ hội. Múa sư tử múa tùy theo chủ đề bài hát mà
của người Tày miêu tả sư tử biểu lộ các động tác cơ thể. Ví dụ:
vượt rừng núi đi tìm nước, gặp Then cầu mùa: bà Then vừa thắp
được nước thì thoả thuê đùa giỡn hương khấn bái, sau đó dùng cơ
mừng vui. Đội hình múa có từ 6 thể biểu lộ các động tác hướng
đến 10 người. về thiên đình, hạ giới cung kính
1368. MÚA THEN như quỳ lạy, cúi đầu, ngẩng mặt.
Ngôn ngữ cơ thể thể hiện khát
Then là những khúc hát đi liền vọng về tương lai no ấm; Then
với điệu múa thuộc thể loại dân ca chữa bệnh: thày Then diễn tả nỗi
nghi lễ, phong tục từ lâu đời của niềm cầu xin qua lời ca cảm động
dân tộc Tày, tập trung chủ yếu ở các và động tác “nhập hồn”; Then
huyện Chiêm Hóa, Na Hang, Lâm khảm hải: diễn tả những động tác
Bình và một số xã vùng xa ở huyện chèo thuyền, vượt biển mạnh mẽ,
Hàm Yên. Múa Then có 2 loại: múa có nơi còn có một vài “quân Then”
Sluông và múa Chầu. Số người biết hợp sức biểu hiện qua động tác
hát Then cổ và múa Then hiện rất múa; Then cấp sắc: lời ca, điệu
ít, theo điều tra chỉ còn trên 20 múa nghiêm trang...
người; số người biết hát Then mới
nhiều hơn, lên tới trên 70 người. Múa Then theo vũ điệu mới
Then là một loại hình nghệ thuật hay Then cải lương, do người đạo
tổng hợp, diễn xướng kết hợp với lời diễn của một tổ chức văn nghệ
ca, âm nhạc và vũ đạo. Then ra đời dựa vào làn điệu Then dân gian,
từ nhu cầu đời sống sinh hoạt tinh sáng tác lời ca với nội dung mới
thần và gắn với tín ngưỡng dân như lao động tập thể, sản xuất,
gian. Múa Then có: múa truyền chiến đấu, diễn tả khát vọng mùa
thống dân gian và múa theo hình xuân, chào mừng cách mạng, v.v..
thức mới gắn với từng chủ đề và Múa Then “hiện đại” được trình
mục tiêu diễn xướng. diễn trên các sân khấu lớn. Đội