Page 582 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 582

Từ điển Tuyên Quang                                       583




                   và  đa  dạng,  có  khoảng  30  động         tay đổi nhau vung ra phía trước,

                   tác  và  tổ  hợp  múa  như:  nhảy           phía sau, đi quanh thi hài đọc lời
                   đưa  chân,  nhảy  lưới,  quay  đổi          khấn. Đây là tiết múa cầu hồn,

                   chỗ, vờn khèn, động tác đá chân             kết thúc thì đưa tang. Khi mộ đã
                   nhau, hoặc mỗi người tự đá chân             được đắp cao, thầy cúng lại múa,
                   mình. Còn có múa khèn trong tư              khấn  tụng  quanh  mộ  ba  vòng.

                   thế lăn trên mặt đất, múa trên              Điệu  múa  được  lặp  lại  những
                   cọc.  Trong  đó  chủ  đạo  vẫn  là          động tác như lúc trước.

                   quay hất gót tại chỗ và quay hất
                   gót  di  động  trên  vòng  quay  lớn           1365. MÚA PHÁT LỐI MỞ ĐƯỜNG
                   rồi thu hẹp dần theo hình xoáy                 (cg.  múa  khai  lộ),  điệu  múa

                   ốc.  Trong  đời  sống  hằng  ngày,          của nhóm Cao Lan, dân tộc Sán
                   người  Mông  thường  thổi  khèn             Chay. Thầy cúng sẽ mở đầu bằng

                   khi xuống chợ, khi đi tìm người             bài hát, tiếng trống, cắm xẹ (xt.
                   yêu và trong các lễ hội. Khi thổi           cắm xẹ) và kèn pò lé vang lên sau
                   phải  kết  hợp  với  các  điệu  múa.        đó. Người tham dự hội hát mừng

                   Có sự khác nhau về cách thổi và             thánh và nhảy múa theo điệu hát,
                   múa  giữa  múa  khèn  nghi  lễ  và          ở giữa người đeo trống tang sành

                   múa khèn vui.                               vừa  nhảy  múa,  vừa  đánh  trống
                                                               ở giữa, điệu múa mô phỏng việc
                     1364.  MÚA  NGHI  LỄ  TRONG               chọc  lỗ,  tra  hạt  trên  nương;  cấy
                   ĐÁM TANG
                                                               lúa  dưới  ruộng,  v.v..  Điệu  múa
                     Một trong những nghi lễ trong             gồm  5  nam  giới  vác  dao  rựa,  5
                   đám tang của nhiều dân tộc thiểu            nữ giới đeo vỏ dao, múa hát vòng

                   số ở phía bắc Việt Nam. Mỗi dân             quanh; sau đó xếp thành hai hàng
                   tộc  lại  có  các  hình  thức  múa          ngang vừa múa các động tác phát
                   nghi lễ khác nhau. Múa nghi lễ              nương, vừa tiến lùi đan xen.

                   đám tang có vai trò quan trọng,
                   được sử dụng từ khi bắt đầu đến                1366. MÚA PHÁT NƯƠNG

                   khi kết thúc tang lễ, gồm: múa                 Điệu  múa  mừng  mùa  vụ  của
                   quanh thi hài, múa quanh huyệt,             người Tày. Miêu tả quá trình từ
                   múa cúng hồn sau khi đưa tang.              khi phát nương đến lúc thu hoạch

                   Thầy  cúng  cầm  quả  chuông  và            với  các  công  việc  phơi,  xay,  giã
                   chiếc  que  bằng  gỗ  dài  khoảng           gạo. Động tác múa được sáng tạo

                   20 cm, vừa múa vừa nhún nhảy,               dựa trên những động tác lao động
   577   578   579   580   581   582   583   584   585   586   587