Page 541 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 541

542                               Từ điển Tuyên Quang


                     1257. LŨ ỐNG                              lớn đầu nguồn trong một phạm vi

                     Hiện tượng thiên nhiên xảy ra             không rộng lắm và thời gian ngắn

                   trong mùa mưa, chỉ có ở miền núi.           xảy ra ở vùng núi, vùng bán sơn
                   Do  địa  hình  không  bằng  phẳng           địa, có các sông suối ngắn, độ dốc
                   của  bề  mặt  Trái  Đất,  có  nhiều         dòng  sông,  suối  lớn,  diện  thoát

                   dãy đồi núi đan xen và kéo dài,             nước hẹp, lớp phủ thực vật kém.
                   xen  giữa  là  các  thung  lũng  gắn       Trường  hợp  mưa  quá  lớn,  nước

                   liền với các khe, suối, sông nhỏ.           sông, suối dâng cao đột ngột tạo
                   Tại những vị trí khe, suối, sông            thành dòng nước hung hãn cuốn
                   nhỏ  chảy  qua  hai  bên  sườn  đồi         phăng đi tất cả nhà cửa, súc vật,

                   núi, thung lũng khép lại làm cho           cây cối v.v..
                   đường tiêu thoát nước bị hẹp dần               1259. LỤC YÊN

                   và co thắt ở một điểm, đó là nơi
                   thường sinh ra lũ ống. Khi mưa                Châu, địa danh cũ thuộc tỉnh
                   ở  thượng  nguồn  lớn,  nước  đổ  về        Tuyên Quang. Cuối thế kỷ XVIII,

                   nhiều, điểm co thắt làm tiêu nước           Tuyên Quang có 1 phủ Yên Bình,
                   không  kịp  dẫn  đến  nước  dâng            gồm  1  huyện,  5  châu,  270  xã,
                   nhanh  ở  phía  trên  và  tạo  dòng         trong đó châu Lục Yên có 23 xã.

                   chảy xiết ở phía dưới eo co thắt            Đầu thế kỷ XIX, châu Lục Yên có
                   sinh ra lũ ống. Lũ ống gây nguy           4 tổng, 25 xã. Đến nửa cuối thế kỷ

                   hại cả cho cả hai phía nút eo co            XIX, châu Lục Yên có 6 tổng, 27
                   thắt. Phía trên bị nước ngập và             xã, thôn. Cuối thế kỷ XIX, châu
                   dâng lên nhanh. Phía dưới nước              Lục Yên có 6 tổng, 27 xã. Trong

                   chảy xiết, sức tàn phá lớn. Lũ ống         thời kỳ Pháp đô hộ, đã sáp nhập
                   gây  ngập  lụt  vùng  thung  lũng,         châu Lục Yên (nguyên thuộc phủ
                   đặc biệt có sức tàn phá rất lớn ở           Yên Bình) vào tỉnh Lào Cai (theo

                   khu  vực  phía  dưới  cửa  ra,  quét        Nghị định của Kinh lược Bắc Kỳ
                   mọi thứ gặp phải trên đường đi.             ngày 06-6-1890). Châu Lục Yên

                                                               là đất huyện Lục Yên, tỉnh Yên
                     1258. LŨ QUÉT                             Bái ngày nay.

                     (cg.  lũ  núi),  loại  lũ  có  tốc  độ
                   nước lên rất nhanh khi khối lượng              1260. LŨNG CÒ

                   nước  khổng  lồ  di  chuyển  nhanh             Sân  bay,  xây  dựng  năm  1945
                   từ  địa  hình  cao  xuống  địa  hình        tại cánh đồng Lũng Cò thuộc xã

                   thấp. Xảy ra khi lượng nước mưa             Minh Thanh, huyện Sơn Dương.
   536   537   538   539   540   541   542   543   544   545   546