Page 386 - TQ - Thu do khu giai phong trong CMT8
P. 386
Một vấn đề rất thú vị là cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính
quyền do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo trong Cách mạng
Tháng Tám năm 1945 đã thấm nhuần quan điểm của Đảng về
đấu tranh ngoại giao. Ngay trong ngày 19-8-1945, trước 200.000
đồng bào Thành phố Hà Nội đang mít tinh, đại biểu Việt Minh
đã phát đi lời hiệu triệu, trong đó có đoạn: "Đối với quân Nhật,
chúng ta sẽ rất ôn hòa tránh tất cả những sự xô xát vô ích, bất
lợi cho cả đôi bên, đồng thời chúng ta có thể dùng ngoại giao
làm cho Nhật hiểu rõ tình thế, tán thành cách mạng Việt Nam
và trao khí giới cho ta". Tại Trại Bảo an binh ở Hà Nội, khi
đoàn biểu tình vũ trang của ta kéo đến, chỉ huy và binh lính
trong trại đã đồng ý trao vũ khí và xin hàng. Nhưng bất ngờ là
quân Nhật cho 4 chiếc xe tăng chặn các góc phố. Do vậy, quân
lính trong Trại Bảo an binh trở mặt, chống đối. Ủy ban Quân sự
cách mạng Hà Nội đã đưa lực lượng chặn xe tăng, đồng thời cử
đại diện đến thương thuyết với các cấp chỉ huy quân đội Nhật,
yêu cầu quân đội Nhật không can thiệp. Sau đó, chúng phải rút
đi. Đây là kết quả của việc đấu tranh ngoại giao vừa sáng tạo,
vừa táo bạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tình hình ở nhiều nơi khác trên khắp ba miền Trung, Nam,
Bắc cũng như vậy. Cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền
trong cả nước diễn ra chỉ có 3/63 tỉnh, thành phố nổ ra xung đột
vũ trang giữa quân Việt Minh với quân đội Nhật (các tỉnh Thái
Nguyên, Tuyên Quang, Quảng Ngãi). Tại tỉnh Thái Nguyên,
quân khởi nghĩa đã đem toàn bộ những đơn vị vũ trang tiến
công quân đội Nhật nhưng không thành công như dự kiến. Tại
tỉnh Thái Bình và Đà Nẵng, quân khởi nghĩa tiến công giết chết
một số lính Nhật, nhưng sau đó quân Nhật chấp nhận thương
lượng rồi giữ thái độ trung lập; kết quả là cuộc khởi nghĩa
nhanh chóng giành thắng lợi. Ở 13 tỉnh khác, trong khởi nghĩa,
388