Page 420 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 420
420 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
Trước diễn biến khẩn trương của phong Chinh và buộc hắn phải điện báo cho Nhật
trào cách mạng, tháng 7-1945 Tỉnh ủy lâm về sự đầu hàng của mình và yêu cầu của
thời tỉnh Tuyên Quang được thành lập do Quân giải phóng là: Quân Nhật phải đầu
đồng chí Tạ Xuân Thu làm Bí thư, chịu trách hàng không điều kiện, giao nộp toàn bộ
nhiệm lãnh đạo mọi mặt ở những vùng đã vũ khí, đổi lại chúng sẽ được an toàn rút
giải phóng, chuẩn bị tiến hành khởi nghĩa khỏi Tuyên Quang. Hầu hết thị xã Tuyên
giành chính quyền ở tỉnh lỵ. Quang đã nằm dưới sự kiểm soát của ta,
Ngay ngày 16-8-1945, trên đường về trừ trại lính Nhật đóng ở núi Thổ Sơn,
dự Đại hội Quốc dân, đồng chí Song Hào trong thành nhà Mạc.
nhận được lệnh quay lại chỉ đạo cuộc tấn 5 giờ sáng ngày 17-8-1945, từ các hướng,
công giải phóng Tuyên Quang. Ủy ban quân ta dồn về vây chặt trại lính Nhật. Chủ
khởi nghĩa Tuyên Quang được thành lập trương của ta là kết hợp giữa bao vây với
gồm các đồng chí Song Hào, Tạ Xuân Thu, dùng sức mạnh của quần chúng cách mạng
Nguyễn Công Bình... để áp đảo quân Nhật đồng thời tiến hành
Đêm 16-8-1945 các đơn vị giải phóng thương thuyết kêu gọi quân Nhật đầu hàng,
quân từ Sơn Dương, Chiêm Hóa về và đội hết sức tránh nổ súng gây đổ máu không
du kích người Dao từ Thành Coóc (Hùng cần thiết. Theo tinh thần đó, sau khi chặn
Lợi - Yên Sơn) ra cùng các đội tự vệ thị xã mọi ngả đường ra vào thành, một cuộc mít
đã tập kết tại Ỷ La. tinh, diễu hành với sự tham gia của hàng
2 giờ sáng ngày 17-8-1945, đồng chí ngàn người đã được tổ chức. Quần chúng
Song Hào - Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa giương cao cờ đỏ Sao vàng, hô vang các
đọc bản Quân lệnh số 1 ra lệnh nổ súng khẩu hiệu “Việt Nam độc lập muôn năm”,
giải phóng thị xã Tuyên Quang. Quân khởi “Đả đảo phát xít Nhật”.
nghĩa chia làm hai hướng: một mũi vòng Trước áp lực mạnh mẽ của cách
xuống phía nam thị xã vừa tấn công vừa mạng, quân Nhật trong thành hết sức
khống chế đường rút lui của quân Nhật, hoang mang. Chúng xin được điều đình
đồng thời làm nhiệm vụ chặn tiếp viện với ta. Ủy ban khởi nghĩa yêu cầu quân
của địch từ thị xã Phú Thọ lên; một mũi Nhật phải dứt khoát tuyên bố đầu hàng,
khác tiến theo triền sông Lô rồi tỏa làm hai cam đoan tôn trọng mọi quy định của
hướng đánh chiếm trại lính bảo an và các Việt Minh, nộp toàn bộ vũ khí. Nhằm kéo
công sở của địch. dài thời gian điều đình để chờ quân cứu
Do làm tốt công tác địch vận, quân giải viện, quân Nhật nêu lý do là vũ khí chúng
phóng tới đâu cũng được lính gác mở cổng đã làm thống kê gửi về Hà Nội chờ giao
đón vào. Chỉ vài tiếng sau giờ nổ súng ta nộp cho quân Đồng minh do vậy không
đã chiếm được các vị trí trọng yếu như thể nộp toàn bộ được, chúng xin nộp số
trại lính bảo an, sở dây thép, nhà băng, vũ khí lấy được của Pháp hồi đảo chính
sở cẩm, nhà đoan... Tại dinh tỉnh trưởng, tháng 3- 1945, số còn lại phải chờ hỏi ý
khi quân ta tiến vào, bọn lính gác vội kiến cấp trên.
vàng hạ súng, tỉnh trưởng Dương Thiệu Trước thái độ ngoan cố của Nhật, quân
Chinh hoảng sợ, xin đầu hàng. Thay mặt ta tiếp tục vây chặt, không cho chúng ra
Ủy ban khởi nghĩa, đồng chí Tạ Xuân Thu khỏi thành để mua nhu yếu phẩm. Đêm
tiếp nhận sự đầu hàng của Dương Thiệu 18-8-1945, một toán quân Nhật từ Đoan
