Page 418 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 418
418 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
giấy tờ, bằng sắc. Ta tuyên bố thành lập lập trong cả nước, đánh dấu bước phát
chính quyền cách mạng ở những nơi đã triển mới của cuộc cách mạng giải phóng
được giải phóng và cử cán bộ ở lại phụ dân tộc ở tỉnh nhà.
trách công tác quân sự, làm cố vấn cho Châu Tự Do ra đời (bao gồm phần lớn
chính quyền mới. vùng thượng huyện Sơn Dương) nhanh
Đêm 12, rạng sáng ngày 13-3-1945, ta chóng trở thành căn cứ, trung tâm lãnh
bao vây, đánh chiếm đồn Đăng Châu. Sau đạo quá trình khởi nghĩa giành chính
ít phút chống cự yếu ớt, quân địch hạ vũ quyền trong toàn tỉnh và các vùng phụ
khí xin đầu hàng, riêng tên tri châu Hoàng cận. Từ đây, cứu quốc quân và các đội tự
Thế Tâm đã chạy thoát về tỉnh từ mấy vệ chia thành nhiều mũi tỏa đi các hướng
hôm trước. Đồn Đăng Châu bị hạ, ta thu hỗ trợ, lãnh đạo nhân dân nổi dậy cướp
hơn một trăm khẩu súng, hàng chục két chính quyền, mở rộng vùng giải phóng.
lựu đạn phân phát cho các đội tự vệ, phá Từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5-1945,
kho thóc của Nhật ở huyện lỵ để chia cho lực lượng của các đồng chí Lê Dục Tôn,
dân nghèo. Kim Ngọc, Bắc Dũng liên lạc được với
Mặc dù đã nhanh chóng chiếm được nhau, lần lượt hạ đồn Thiện Kế, Vi Lăng
đồn Đăng Châu, nhưng Ban lãnh đạo vẫn (Tam Đa) giải phóng toàn bộ vùng trung,
sáng suốt nhận định: Đăng Châu là vị trí hạ huyện Sơn Dương. Ngày 15-5-1945,
quan trọng, án ngữ con đường từ Tuyên châu Kháng Địch được thành lập bao gồm
Quang đi Vĩnh Yên và sang Thái Nguyên, các xã trung hạ huyện Sơn Dương và một
thế nào địch cũng tìm cách chiếm lại, do phần các huyện Lập Thạch, Đoan Hùng
đó Ban lãnh đạo phân khu Nguyễn Huệ (Phú Thọ).
đã cho rút quân về Ao Búc để củng cố lực Từ châu Tự Do, đồng chí Tạ Xuân
lượng, chuẩn bị đối phó. Thu và Nguyễn Công Bình đưa quân đi
Đúng như dự đoán của ta, ngày 14-3- giải phóng Chợ Chu (Thái Nguyên) rồi
1945, tên Hoàng Thế Tâm, Đèo Văn Phú - vòng về hợp với lực lượng của đồng chí
tri phủ Yên Sơn và tên quan hai Nguyễn Lê Thùy, Tô Vũ giải phóng Chiêm Hóa, Nà
Văn Chung từ Tuyên Quang đem lính khố Hang. Đầu tháng 6-1945, khởi nghĩa giành
xanh chiếm lại Đăng Châu. Ta chủ động chính quyền thành công ở Nà Hang, châu
bao vây, tiến đánh đồn Đăng Châu một Xuân Trường ra đời.
lần nữa và giành thắng lợi nhanh chóng; Tại Chiêm Hóa, ngày 29-3-1945 nhân
hầu hết quân địch đều bị tiêu diệt hoặc xin dân xã Kiên Đài nổi dậy cướp chính quyền;
hàng, một số xin đi theo cách mạng, ta thu ngày 9-4-1945 sau khi đã giải phóng Kim
hơn 70 súng cùng nhiều đồ quân dụng. Bình, Vinh Quang... quân cách mạng vượt
Sau khi Đăng Châu được giải phóng, sông Gâm đánh chiếm châu lỵ Chiêm
ngày 16-3-1945 phân khu Nguyễn Huệ tổ Hóa; ngày 16-4-1945 ta giải phóng Ngọc
chức một cuộc mít tinh lớn tại Thanh La, Hội, hạ đồn Đài Thị...; trung tuần tháng
tuyên bố thành lập châu Tự Do và Ủy ban 5-1945, chính quyền cách mạng đã làm
cách mạng lâm thời châu. Đây là chính chủ toàn bộ huyện Chiêm Hóa. Ngày 12-
quyền cách mạng đầu tiên của Tuyên 5-1945, một cuộc mít tinh lớn được tổ chức
Quang, đồng thời cũng là chính quyền tại phố Chinh (Vinh Quang), châu Khánh
nhân dân cấp châu đầu tiên được thành Thiện được thành lập bao gồm toàn bộ
