Page 347 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 347
347
Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ
tinh xảo, cùng với những công cụ bằng tre, đoạn phát triển, các tổ chức làng bản ở đây
gỗ ở đây đã tham gia vào nền kinh tế sản rõ ràng là một cấu trúc xã hội dựa trên nền
xuất. Kinh tế sản xuất của cư dân hậu kỳ tảng kinh tế đã phát triển và là tổ chức xã
Đá mới ở Tuyên Quang có thể được xem là hội với mục đích hoạt động kinh tế.
nền kinh tế nông nghiệp thung lũng trước Tại các xóm làng cổ xưa ấy, con người
núi và ven sông, suối. Số lượng rất lớn của có thể tổ chức tốt hơn các hoạt động kinh
loại cuốc đá kích thước lớn có chuôi tra cán tế và xã hội của mình. Các di tích, di vật
chứng tỏ đến giai đoạn này, một nền nông thuộc thời kỳ này ở Tuyên Quang cho
nghiệp dùng cuốc đã ra đời. Cùng với các thấy, cư dân cổ ở đây đã có sự phân công
công cụ sản xuất khác như lưỡi bôn, lưỡi lao động mang tính chuyên nghiệp giữa
rìu đá, cư dân cổ Tuyên Quang thời đại hậu nghề thủ công chế tác đá và làm gốm. Sự
kỳ Đá mới đã phát nương làm rẫy, canh tác phân công lao động ấy được dựa vào nền
nông nghiệp, trồng rau màu và cây ăn quả, kinh tế sản xuất nông nghiệp tương đối
cây lấy củ. Không loại trừ khả năng họ đã phát triển và ổn định.
biết đến trồng lúa, kể cả lúa nước và lúa Trong sưu tập đá Hồng Lạc, có hàng
nương. Những thung lũng ven sông, ven trăm chiếc cuốc đá, hàng trăm chiếc rìu,
suối là những mảnh đất màu mỡ, rất thuận bôn do chính cư dân nơi đây chế tạo, mang
lợi cho nông nghiệp nương rẫy. phong cách ổn định từ kỹ thuật ghè tạo
Những đồ gốm tìm thấy ở nhiều nơi, dáng, mài. Tất cả những điều đó chỉ có thể
chứng tỏ cư dân ở đây đã có cuộc sống ổn có được đối với những người định cư lâu
dài, nắm chắc kỹ thuật và có bàn tay của
định, có nền kinh tế đảm bảo. Do sự phát thợ chuyên nghiệp. Một sự phân công xã
triển của kinh tế sản xuất và định cư làm hội mới trong hoạt động thủ công chế tạo
nông nghiệp nên mật độ dân số tập trung đồ đá đã ra đời ở Tuyên Quang từ hàng
cao hơn, nhất là dọc các triền sông lớn. Tại nghìn năm trước.
đây, các cư dân cổ cư trú khá tập trung, cư Người cổ Tuyên Quang thời này
trú theo từng cụm giống như các làng bản có đời sống tinh thần khá phong phú.
sơ khai. Khảo sát bộ sưu tập đồ đá Hồng Táng thức của họ đã có sự đổi thay so
Lạc, một vùng đất ven sông Lô, có thể cảm với trước, đã xuất hiện mộ chôn có kè đá
nhận được sự ổn định rất cao của một số xung quanh. Trong mộ đã có chôn kèm
loại cuốc, rìu, bôn đá ở khu vực này. Qua theo công cụ lao động và cả đồ trang sức
đó, thấy bóng dáng của những vùng dân bằng đá. Đã có dấu hiệu của sự phân biệt
cư khá tập trung quanh khu vực Hồng thân phận xã hội giữa những người chết.
Lạc. Con người không còn chủ yếu sống Ở ngôi mộ Phia Muồn, chôn theo người
trong các hang động nữa, mà đã làm nhà chết là một nồi gốm to và hơn 10 di vật
dù chưa có tư liệu nào để hình dung ngôi đồ đá khác; trong khi ở các ngôi mộ khác,
nhà của họ ở ven sông, suối, các thung đồ tùy táng chôn theo khá nghèo nàn, chỉ
lũng, ven đồi, gần các hang động. Một số là một hoặc hai di vật đá, thậm chí chỉ là
nơi, người ta vẫn sống dựa vào hang động mảnh tước đá, hoặc mảnh gốm nhỏ như
như ở Phia Muồn, Thẳm Vài. Có thể những các ngôi mộ khác.
hình thức tập hợp dân cư ban đầu là vừa Cùng với sự phát triển về sản xuất, cư
theo địa vực vừa theo huyết thống. Ở giai dân cổ nơi đây có quan hệ giao lưu rộng