Page 518 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 518

Từ điển Tuyên Quang                                       519



                   bạn bè thân thích. Sau lễ đặt tên           khi  làm  nhà  phải  lấy  nhiều  gỗ,

                   cho con, bố mẹ được gọi theo tên            tre, nứa v.v. từ những khu rừng
                   đứa con đầu lòng. Lễ đầy tháng              khác nhau, do đó khi mang những
                   cũng là thời điểm bỏ các kiêng cữ          cây gỗ lớn về nhà thì những tinh

                   đối với đứa trẻ và bà mẹ.                   mộc khác nhau sẽ xung khắc với
                                                               nhau.  Vì  vậy  khi  làm  nhà  xong
                     1199. LỄ ĐỘNG THỔ
                                                               phải  làm  Lễ  đốt  tinh  mộc  trước
                     Nghi lễ tế thần đất ở Việt Nam            khi  chuyển  bát  hương,  lập  bàn
                   trước đây trong dịp tế Nam giao             thờ cho thần giữ nhà và đưa lửa
                   đầu  năm;  trình  báo,  xin  phép           lên bếp trên sàn nhà.

                   thần  đất  trước  khi  đào  huyệt
                   an táng người chết hay xây nhà                 1201. LỄ GỌI HỒN
                   hiện nay.                                      Nghi  lễ  vòng  đời  của  người


                     Người  Kinh  ở  Tuyên  Quang              Mông Hoa, tổ chức trong gia đình
                   do  sống  ở  địa  hình  không  bằng         sau khi sinh đứa trẻ được 3 ngày,

                   phẳng  nên  trước  khi  dựng  nhà           gọi  là  lễ  “Hu  plì”  (gọi  hồn).  Lễ
                   thường nhờ anh em họ hàng, bà               vật  thường  có  một  con  gà  trống

                   con  hàng  xóm  đến  san  đất  làm          (nếu sinh con gái) hoặc một con
                   nền  và  quan  niệm  đây  là  ngày          gà mái (nếu sinh con trai) và hai
                   động thổ. Ngày động thổ gắn liền            quả trứng. Trước khi làm lễ, bà

                   với sự tồn tại và thịnh vượng của           nội cháu bé nhóm lửa ở cửa để gọi
                   toàn  thể  gia  đình  nên  được  lựa        hồn. Sau khi cúng gọi nhập hồn
                   chọn cẩn thận. Lễ động thổ thực             vào đứa trẻ, bà vừa bế cháu vừa

                   chất là lễ lấy ngày, lễ vật to hay          hát ru. Sau đó, mọi người trong
                   nhỏ  phụ  thuộc  vào  gia  chủ.  Gia        gia đình, dòng họ trao cho thành
                   chủ hoặc người được nhờ động thổ            viên mới các vật như: vòng cổ bạc

                   sẽ bày lễ, cúng xin phép và mong            trắng, chiếc áo đính các vật có tác
                   thần thổ địa phù hộ. Cúng xong,             dụng trừ tà, vòng cổ có khóa để

                   chủ  nhà  hoặc  người  được  nhờ            giữ hồn đứa trẻ ở lại, ngăn không
                   động thổ cuốc nhát cuốc đầu tiên.           cho  hồn  bỏ  đi  gây  ốm  đau  bệnh
                   Sau đó đến mọi người.                       tật v.v..


                     1200. LỄ ĐỐT TINH MỘC                        1202. LỄ HỎI

                     Nghi  thức  khi  làm  nhà  của               (cg. lễ đặt trầu), nghi lễ ăn hỏi

                   người  Dao.  Người  Dao  cho  rằng          của người Pà Thẻn.
   513   514   515   516   517   518   519   520   521   522   523