Page 516 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 516

Từ điển Tuyên Quang                                       517



                   giờ tốt, thầy cúng làm lễ báo tổ               1195.  LỄ  DÂNG  TẤM  VẢI  TẠ

                   tiên rồi vào nhà. Cô dâu chú rể             ƠN
                   quỳ lạy trước bàn thờ tổ tiên. Đôi             (cg.  lễ  dâng  tấm  vải  khô  ướt),

                   vợ chồng được buộc dải khăn đỏ              một  nghi  lễ  quan  trọng  trong
                   tượng trưng cho sợi dây tơ hồng,            trình tự đám cưới của người Tày
                   nối kết hạnh phúc trăm năm. Mẹ              ở Tuyên Quang, diễn ra bên nhà

                   chú rể sẽ là người đến mở khăn              gái. Khi nhà trai đến đón dâu, sau
                   che mặt cho cô dâu. Lễ cưới được            lễ trình tổ, quan lang nhà trai hát

                   tổ  chức  hai  ngày  hai  đêm.  Các         khúc  lễ  dâng  tấm  vải  tạ  ơn.  Lời
                   cô  gái,  chàng  trai  đôi  bên  được       hát dứt, chú rể hai tay dâng lên

                   dịp trổ tài hát Páo Dung (dân ca            mẹ vợ một tấm vải được chuẩn bị
                   Dao Đỏ).                                    từ  trước.  Tấm  vải  dệt  thủ  công,
                                                               khổ hẹp, dài khoảng 2 m; một nửa
                     Khi đón dâu, người Tày có tục             màu  trắng,  một  nửa  màu  hồng.

                   hát quan làng. Đại diện nhà trai            Màu  trắng  là  khô,  màu  hồng  là
                   là ông quan lang, đại diện nhà gái          ướt,  với  ý  ca  ngợi  công  lao  sinh

                   là bà pá mè, cả hai đều là người            thành, nuôi dưỡng của người mẹ,
                   có  gia  đình  hạnh  phúc,  đức  độ,        chỗ ướt mẹ nằm, chỗ khô dành cho

                   uy tín, có khả năng ứng đối, am             con. Lễ dâng tấm vải là sự tạ ơn
                   hiểu phong tục tập quán của địa             của chú rể đối với mẹ và gia đình

                   phương và biết hát quan làng. Để            đã  sinh  ra  và  nuôi  dạy  con  gái
                   xin được dâu, quan lang đại diện            trưởng thành để về làm dâu nhà
                   nhà trai phải giao thiệp bằng lời           người. Tấm vải sau đó được cất kỹ,

                   ca để vượt qua những thử thách              khi con gái sinh cháu đầu lòng, bà
                   của họ nhà gái mới vào được nhà.            ngoại sẽ lấy ra làm tã hoặc khâu

                   Thử thách của nhà gái thường là             địu cho cháu.
                   căng một sợi chỉ ngang cửa, nhốt               1196. LỄ ĐẶT GÁNH

                   con chó ở sàn nhà để giữ cửa hay
                   đặt một chiếc đòn gánh đặt ngang               Nghi thức cưới hỏi quan trọng,

                   lối đi... Hát trôi chảy thì được cắt        không  thể  thiếu  trong  lễ  cưới
                   dây,  vào  cổng,  lên  nhà  có  chiếu       người Nùng (còn gọi là lễ Cá cày).
                   ngồi.  Không  hát  được  thì  phải             Lễ  đặt  gánh  là  lễ  cuối  cùng

                   chịu phạt uống rượu thay lời hát.           trong các bước của lễ ăn hỏi (người
                   Hai họ vừa là công chúng thưởng             Nùng tiến hành nhiều lần lễ ăn

                   thức vừa là giám khảo.                      hỏi  với  dụng  ý  thử  thách  lòng
   511   512   513   514   515   516   517   518   519   520   521