Page 516 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 516
Từ điển Tuyên Quang 517
giờ tốt, thầy cúng làm lễ báo tổ 1195. LỄ DÂNG TẤM VẢI TẠ
tiên rồi vào nhà. Cô dâu chú rể ƠN
quỳ lạy trước bàn thờ tổ tiên. Đôi (cg. lễ dâng tấm vải khô ướt),
vợ chồng được buộc dải khăn đỏ một nghi lễ quan trọng trong
tượng trưng cho sợi dây tơ hồng, trình tự đám cưới của người Tày
nối kết hạnh phúc trăm năm. Mẹ ở Tuyên Quang, diễn ra bên nhà
chú rể sẽ là người đến mở khăn gái. Khi nhà trai đến đón dâu, sau
che mặt cho cô dâu. Lễ cưới được lễ trình tổ, quan lang nhà trai hát
tổ chức hai ngày hai đêm. Các khúc lễ dâng tấm vải tạ ơn. Lời
cô gái, chàng trai đôi bên được hát dứt, chú rể hai tay dâng lên
dịp trổ tài hát Páo Dung (dân ca mẹ vợ một tấm vải được chuẩn bị
Dao Đỏ). từ trước. Tấm vải dệt thủ công,
khổ hẹp, dài khoảng 2 m; một nửa
Khi đón dâu, người Tày có tục màu trắng, một nửa màu hồng.
hát quan làng. Đại diện nhà trai Màu trắng là khô, màu hồng là
là ông quan lang, đại diện nhà gái ướt, với ý ca ngợi công lao sinh
là bà pá mè, cả hai đều là người thành, nuôi dưỡng của người mẹ,
có gia đình hạnh phúc, đức độ, chỗ ướt mẹ nằm, chỗ khô dành cho
uy tín, có khả năng ứng đối, am con. Lễ dâng tấm vải là sự tạ ơn
hiểu phong tục tập quán của địa của chú rể đối với mẹ và gia đình
phương và biết hát quan làng. Để đã sinh ra và nuôi dạy con gái
xin được dâu, quan lang đại diện trưởng thành để về làm dâu nhà
nhà trai phải giao thiệp bằng lời người. Tấm vải sau đó được cất kỹ,
ca để vượt qua những thử thách khi con gái sinh cháu đầu lòng, bà
của họ nhà gái mới vào được nhà. ngoại sẽ lấy ra làm tã hoặc khâu
Thử thách của nhà gái thường là địu cho cháu.
căng một sợi chỉ ngang cửa, nhốt 1196. LỄ ĐẶT GÁNH
con chó ở sàn nhà để giữ cửa hay
đặt một chiếc đòn gánh đặt ngang Nghi thức cưới hỏi quan trọng,
lối đi... Hát trôi chảy thì được cắt không thể thiếu trong lễ cưới
dây, vào cổng, lên nhà có chiếu người Nùng (còn gọi là lễ Cá cày).
ngồi. Không hát được thì phải Lễ đặt gánh là lễ cuối cùng
chịu phạt uống rượu thay lời hát. trong các bước của lễ ăn hỏi (người
Hai họ vừa là công chúng thưởng Nùng tiến hành nhiều lần lễ ăn
thức vừa là giám khảo. hỏi với dụng ý thử thách lòng