Page 514 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 514
Từ điển Tuyên Quang 515
53, 63, 73 tuổi. Để cúng, người trong phạm vi gia đình, vào buổi
ta lập nhà khoăn giống như một tối. Lễ vật gồm hoa quả, xôi,
chiếc cổng, dựng trên đường vào con gà và 7 bát thóc kèm 7 ngọn
nhà, cách nhà khoảng 10-15 m. nến tượng trưng cho thất tinh.
Nhà khoăn có 4 cột tượng trưng Thường mời bà Then đến làm lễ,
cho tứ chi, hai mái tượng trưng sau mỗi câu hát và một vòng múa,
cho sườn, cây nóc là cột sống, các bà Then nhặt mỗi bát một ít hạt
dậu đựng hạt giống, các loại quả giống vãi lên bàn thờ. Nội dung
tượng trưng cho lục phủ ngũ tạng bài hát cầu trời mưa nắng thuận
của con người. hòa; gieo trồng ngô, lúa tốt tươi,
vụ mùa bội thu. Sau lễ, bà Then
Lễ cúng được tổ chức tại nhà rót rượu cho mọi người, nam nữ
khoăn, thầy Tào hoặc thầy phù thanh niên có thể trò chuyện, vui
thủy sẽ cúng cầu an, giải hạn, chơi, ca hát. Có nơi như xã Tân
cúng xong dán bùa lên cột khoăn. Trào, huyện Sơn Dương, lễ cầu
Chủ khoăn phải mổ lợn, gà, thổi mùa tổ chức vào mùng 4 tháng
xôi, làm bánh… để cúng và mời Giêng tại đình làng.
thầy. Sau lễ, khoăn được giữ
nguyên, bao giờ tự đổ mới được Người Dao Quần Chẹt (huyện
dọn đi. Sơn Dương) cũng có tục cầu mùa.
Khi bắt đầu vào vụ, đồng bào góp
1192. LỄ CẦU MÙA trứng gà, thịt, gạo làm lễ tế trời
Nghi lễ cúng Thần Nông có từ đất. Ông trưởng bản làm lễ khấn
lâu đời của các dân tộc thiểu số Ngọc Hoàng, Thổ địa, xin phù hộ
ở Tuyên Quang, tiêu biểu ở các cho cả làng khỏe mạnh, làm ăn
dân tộc Tày và Dao, thể hiện ước may mắn, mưa thuận gió hòa.
vọng mưa thuận gió hòa, mùa 1193. LỄ CHẠM NGÕ
màng tươi tốt. Nghi thức ở từng
địa phương, từng dân tộc có điểm (cg. lễ vấn hôn, lễ xem mặt, lễ
khác nhau về ngày giờ, đồ tế lễ, dạm ngõ), nghi lễ của nhiều dân
nhưng đều có điểm chung là trước tộc. Nhà trai đến nhà gái đặt vấn
đề chính thức cho đôi nam nữ
vụ gieo trồng.
được tìm hiểu nhau một cách kỹ
Lễ cầu mùa của đồng bào Tày càng hơn trước khi quyết định
thường diễn ra vào tháng tư âm hôn nhân. Lễ vật của Lễ chạm
lịch hằng năm. Lễ được tổ chức ngõ đơn giản, chỉ có trầu cau.
