Page 522 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 522

Từ điển Tuyên Quang                                       523



                   về phía thượng lưu sông Lô, gọi             phục lại. Do chung nguồn gốc thờ

                   là đền Thượng thờ Ngọc Lân công             Thánh Mẫu cho nên nghi thức tế
                   chúa (người em) (xt. Lễ hội đền             lễ ở đền Thượng, đền Hạ và đền

                   Thượng,  đền  Ỷ  La).  Hai  ngôi            Ỷ La được thống nhất về quy mô
                   đền “có nhiều linh ứng”, được 10            cũng như chương trình lễ hội. Từ
                   đời vua ban cấp sắc phong, nhân             năm  2016,  Lễ  hội  được  Bộ  Văn

                   dân tôn hai nàng làm Thánh Mẫu.             hóa,  Thể  thao  và  Du  lịch  công
                   Gặp  thời  loạn  xưa,  dân  chúng           nhận Di sản văn hóa phi vật thể

                   chuyển tượng Mẫu Phương Dung                quốc gia.
                   về xã Ỷ La để thờ phụng, rồi lại               1211. LỄ HỘI ĐỀN THÁC CÁI
                   xây thêm một ngôi đền ở đó gọi là

                   đền Ỷ La.                                      Tổ  chức  tại  đền  Thác  Cái,  xã
                                                               Yên  Phú,  huyện  Hàm  Yên  vào
                     Lễ hội diễn ra vào mùa xuân,              ngày  14  tháng  7  âm  lịch  hằng
                   với tục rước Mẫu. Ngày 12 tháng             năm.  Từ  xưa,  lễ  hội  thường  có

                   2 bắt đầu rước Thánh Mẫu - đệ               hai  lối  tế  lễ:  lễ  vượt  thác  và  lễ
                   nhất Phương Dung từ đền Ỷ La                bộ hành.

                   ra  đền  Hạ  và  Thánh  Mẫu  -  đệ
                   nhị Ngọc Lân từ đền Thượng về                  Lễ vượt thác: Những chủ bè và
                   đền  Hạ  để  hợp  tế  (nương  thần          thuyền hàng sắm một lễ xôi thịt

                   hội ngộ). Nội dung bài tế ca ngợi           (một thủ lợn hoặc một con gà sống
                   công đức linh thiêng của các linh           thiến với mâm xôi) vào đền thắp

                   thần Thánh Mẫu phù trì cho quê              hương, sau đó mới vượt thác.
                   hương  đất  nước.  Ngày  16  làm               Lễ bộ hành: Khách qua đường
                   lễ  rước  Mẫu  hoàn  cung  về  đền          vào  đền  làm  lễ  thắp  hương,  xin

                   Thượng  và  đền  Ỷ  La;  nghi  thức         thượng lộ bình an, đông nhất là
                   uy  nghi,  có  đầy  đủ  thành  phần         ngày rằm và mùng một âm lịch.

                   già, trẻ, gái, trai và khách thập
                   phương tham dự.                                Ngày 14 tháng 7 âm lịch hằng
                                                               năm nhân dân địa phương về đền

                     Trong  thời  gian  lễ  hội,  có  các      lễ Mẫu. Ông từ đền làm chủ tế;
                   trò chơi như: đấu cờ người, đánh            sau lễ, hoá vàng đổ tro lên mặt
                   vật, thi bơi lội v.v.. Đây là lễ hội        thác.  Về  đêm,  người  ta  còn  làm

                   nổi tiếng từ xa xưa, duy trì đến            các  bè  chuối  nhỏ  hoặc  thuyền
                   đầu  kháng  chiến  chống  thực              lá  có  thắp  hương  và  đốt  nến

                   dân Pháp; năm 2007, được khôi               thả xuôi dòng sông Lô gọi là “lễ
   517   518   519   520   521   522   523   524   525   526   527