Page 522 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 522
Từ điển Tuyên Quang 523
về phía thượng lưu sông Lô, gọi phục lại. Do chung nguồn gốc thờ
là đền Thượng thờ Ngọc Lân công Thánh Mẫu cho nên nghi thức tế
chúa (người em) (xt. Lễ hội đền lễ ở đền Thượng, đền Hạ và đền
Thượng, đền Ỷ La). Hai ngôi Ỷ La được thống nhất về quy mô
đền “có nhiều linh ứng”, được 10 cũng như chương trình lễ hội. Từ
đời vua ban cấp sắc phong, nhân năm 2016, Lễ hội được Bộ Văn
dân tôn hai nàng làm Thánh Mẫu. hóa, Thể thao và Du lịch công
Gặp thời loạn xưa, dân chúng nhận Di sản văn hóa phi vật thể
chuyển tượng Mẫu Phương Dung quốc gia.
về xã Ỷ La để thờ phụng, rồi lại 1211. LỄ HỘI ĐỀN THÁC CÁI
xây thêm một ngôi đền ở đó gọi là
đền Ỷ La. Tổ chức tại đền Thác Cái, xã
Yên Phú, huyện Hàm Yên vào
Lễ hội diễn ra vào mùa xuân, ngày 14 tháng 7 âm lịch hằng
với tục rước Mẫu. Ngày 12 tháng năm. Từ xưa, lễ hội thường có
2 bắt đầu rước Thánh Mẫu - đệ hai lối tế lễ: lễ vượt thác và lễ
nhất Phương Dung từ đền Ỷ La bộ hành.
ra đền Hạ và Thánh Mẫu - đệ
nhị Ngọc Lân từ đền Thượng về Lễ vượt thác: Những chủ bè và
đền Hạ để hợp tế (nương thần thuyền hàng sắm một lễ xôi thịt
hội ngộ). Nội dung bài tế ca ngợi (một thủ lợn hoặc một con gà sống
công đức linh thiêng của các linh thiến với mâm xôi) vào đền thắp
thần Thánh Mẫu phù trì cho quê hương, sau đó mới vượt thác.
hương đất nước. Ngày 16 làm Lễ bộ hành: Khách qua đường
lễ rước Mẫu hoàn cung về đền vào đền làm lễ thắp hương, xin
Thượng và đền Ỷ La; nghi thức thượng lộ bình an, đông nhất là
uy nghi, có đầy đủ thành phần ngày rằm và mùng một âm lịch.
già, trẻ, gái, trai và khách thập
phương tham dự. Ngày 14 tháng 7 âm lịch hằng
năm nhân dân địa phương về đền
Trong thời gian lễ hội, có các lễ Mẫu. Ông từ đền làm chủ tế;
trò chơi như: đấu cờ người, đánh sau lễ, hoá vàng đổ tro lên mặt
vật, thi bơi lội v.v.. Đây là lễ hội thác. Về đêm, người ta còn làm
nổi tiếng từ xa xưa, duy trì đến các bè chuối nhỏ hoặc thuyền
đầu kháng chiến chống thực lá có thắp hương và đốt nến
dân Pháp; năm 2007, được khôi thả xuôi dòng sông Lô gọi là “lễ