Page 485 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 485

486                               Từ điển Tuyên Quang


                     1130. LÀM CHAY                           ngục... theo sách dạy. Ngoài nhà

                     Đám tang người Dao, Sán Dìu               táng  như  một  số  dân  tộc  khác,

                   ở Tuyên Quang chia thành hai lễ:            người  Sán  Dìu  còn  có  nhà  hồn,
                   làm ma chôn cất người chết và làm           một  kiểu  nhà  táng  nhỏ,  có  tính
                   chay đưa hồn người chết về với tổ           tượng trưng.

                   tiên.  Hai  lễ  này  có  thể  làm  liền        Đồng bào cho rằng nếu không
                   nhau nhưng cũng có thể làm tách            làm chay thì người chết vẫn ở địa

                   biệt. Nếu gia đình chưa chuẩn bị            ngục, chịu cảnh khổ cực. Chỉ khi
                   kịp, có thể cứ chôn cất người chết          nào  làm  chay  xong  thì  linh  hồn
                   rồi làm ma sau, gọi là làm chay.            người chết mới được siêu thoát để


                     Đối  với  người  Dao,  việc  làm          lên thiên đàng.
                   chay  cho  người  chết  không  quy             1131. LÀM CHAY
                   định về thời gian, có thể 1-2 đời,

                   có  thể  vài  chục  năm  mới  làm              Truyện  của  dân  tộc  Cao  Lan,
                   một lần cho tất cả những người              giải thích nguồn gốc tục làm chay.

                   chết  trong  gia  đình.  Đám  chay          Nhân vật chính là một người cha
                   của người Dao không có nhà xe,              lên rừng đào củ mài chẳng may
                   chỉ làm trong một đêm, thịt vài             bị  trượt  chân  ngã  xuống  suối,

                   con lợn. Gia đình mời thầy cúng             bám được vào một cây gỗ rồi trôi
                   đến cúng cho linh hồn người chết            ra tận biển, bị sóng đánh dạt vào

                   được lên thiên đàng hay về Dương            một  hòn  đảo.  Sau  đó  được  chim
                   châu đại điện, sau đó gia đình tự           đại  bàng  cứu  thoát,  thả  xuống
                   cúng lấy.                                   một ngọn núi, tìm đến một ngôi
                                                               chùa, được Phật hiện lên cho ở lại.
                     Với người Sán Dìu, lễ vật sẽ có           Người  vợ  ở  nhà  tưởng  chồng  đã
                   ba con lợn do con trai đóng góp.            chết, làm lễ khấn Phật cầu siêu.
                   Con thứ nhất dùng trong lễ rước             Người chồng được Phật khoác cho

                   hồn về làm chay, thầy cúng chọn             cái áo có phép lạ, mặc vào người
                   con lợn to nhất để làm; con thứ             trần không nhìn thấy, rồi đưa về

                   hai  dùng  trong  nghi  lễ  đốt  tiền       nhà đoàn tụ với gia đình.
                   cho người mất; con thứ ba dùng
                   trong nghi lễ kết thúc. Trong lễ               1132. LÀM ĐẬU

                   làm chay có tất cả 15 quyển sách,              Nghề  thủ  công  truyền  thống
                   thầy  cúng  phải  hoàn  thiện  tất          của nhiều dân tộc ở Tuyên Quang,

                   cả các nghi lễ như giải oan, phá            trong đó có đồng bào Tày.
   480   481   482   483   484   485   486   487   488   489   490