Page 214 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 214

Từ điển Tuyên Quang                                       215



                   này, các lực lượng vũ trang Tuyên          hóa phủ dày. Mặt dưới tấm trần

                   Quang  chiến  đấu  25  trận,  tiêu          cách  mặt  đất  0,45  m,  được  kê
                   diệt gần 200 tên, bắt sống hơn 30           trên 5 tảng đá to hình nêm cắm
                   tên, thu được một số lượng lớn vũ          sâu xuống đất. Các tảng đá kê có

                   khí.  Lần  thứ  hai  cuộc  tấn  công        cùng chất liệu đá với tấm trần.
                   lên  căn  cứ  Việt  Bắc  của  địch  bị
                   đánh bại.                                      Các nhà khảo cổ xác định đây
                                                               là  di  tích  Cự  thạch  có  cấu  trúc
                     454. CUỐC BƯỚM                            tương tự di tích Cự thạch ở Cao

                     Công  cụ  sản  xuất  của  người           Bằng, Bắc Giang, Sóc Sơn, có thể

                   Mông. Là loại cuốc lưỡi rộng, có            liên quan đến tục thờ thần đá của
                   hình bán nguyệt, chủ yếu dùng để            cư dân tiền sử trong vùng. Di tích
                   làm cỏ, cuốc nương. Lưỡi cuốc được          Cự  thạch  Thiện  Kế  có  niên  đại

                   rèn  bằng  sắt,  dài  0,18-0,20  m,         khoảng sau Công nguyên vài ba
                   rộng 0,25 m, thân cuốc mỏng, rìa            thế kỷ, cách ngày nay gần 2.000
                   lưỡi  sắc;  lưỡi  cuốc  hơi  cong  vào      năm, ở thời kỳ cuối của văn hóa

                   phía  trong,  vai  cuốc  vuông  vắn,        Đông Sơn.
                   họng tra cán dày hình tròn. Cuốc
                   được tra cán gỗ dài khoảng 1 m,                456. CỰ THẠCH XUÂN TÂN

                   thường chọn loại gỗ ít bị sâu mọt,             Cự thạch là thuật ngữ khảo cổ
                   không bị nứt.                               học  chỉ  những  công  trình  dựng
                                                               từ những khối đá lớn. Cự thạch
                     455. CỰ THẠCH THIỆN KẾ                    Xuân Tân nằm ở giữa thung lũng

                     Loại  hình  di  tích  dolmen,             đá vôi rộng thuộc bản Nà Điêm,
                   ở  giữa  thung  lũng  rộng,  bằng          xã  Xuân  Tân,  huyện  Na  Hang
                   phẳng,  hướng  bắc  -  nam,  thuộc          (hiện  nằm  trong  lòng  hồ  Thủy

                   thôn  Phố  Giò,  xã  Thiện  Kế,             điện Tuyên Quang).
                   huyện Sơn Dương, cách sông Phó
                   Đáy  trên  400  m  về  phía  tây.  Di          Đây là di tích dolmen - một loại

                   tích  đặt  hướng  bắc  -  nam,  gồm         hình của văn hóa Cự thạch (có cấu
                   một  tấm  đá  phiến  macma  biến            trúc gần gũi với di tích Cự thạch ở
                   chất (tấm trần), hình khối giống            Trường Hà, Cao Bằng), thuộc thời

                   chiếc  thuyền  với  2  bề  mặt  khá         đại sắt, thời kỳ cuối của văn hóa
                   phẳng, dài 2,4 m, rộng 0,9-1,0 m,           Đông Sơn, cách sông Gâm 1 km
                   dày 0,30-0,35 m. Mặt trên và các            về phía tây, bao quanh là các dãy

                   rìa  cạnh  tấm  trần  bị  lớp  phong        núi  khối  đá  vôi  lớn.  Di  tích  đặt
   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218   219