Page 219 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 219
220 Từ điển Tuyên Quang
thành phố. Tiếng nói thuộc ngữ Gia đình theo chế độ phụ
hệ Mông - Dao. quyền gồm 2-3 thế hệ. Trai,
gái lấy nhau phải xem tuổi,
Trước đây, phần lớn người Dao
sống du canh du cư, làm nương mỗi nhóm có những phong tục
rẫy, trồng lúa, ngô, bí, dưa... Nay riêng. Cô dâu ở nhà chồng, cũng
đã định canh định cư, làm ruộng có tục ở rể. Trước đây, phụ nữ
nước; chăn nuôi gia súc, gia cầm. đẻ ngồi ngay trong buồng ngủ.
Nghề thủ công truyền thống: Nhà có người ở cữ thường treo
dệt, rèn, làm giấy bản, làm đồ cành lá xanh trước cửa để người
trang sức... Người Dao Áo Dài và lạ không vào nhà. Đám tang
Dao Quần Trắng ở nhà sàn; Dao chia làm hai lễ: làm ma chôn cất
Tiền, Dao Cóc Mùn và Dao Cóc người chết và làm chay (đưa hồn
Ngáng ở nhà nửa sàn nửa đất; người chết về với tổ tiên). Người
Dao Thanh Y, Dao Quần Chẹt, chết được đưa ra đến huyệt mới
Dao Đỏ ở nhà đất. cho vào quan tài; có nhóm hỏa
táng. Lễ làm chay thường được
Người Dao ăn cơm, thức ăn chủ kết hợp với lễ cấp sắc cho một
yếu là thịt, rau, măng; uống rượu người đàn ông đang sống trong
được chưng cất từ gạo, ngô... và gia đình.
rượu hoãng. Nam giới mặc áo cánh
ngắn hoặc áo dài, quần chân què, Tín ngưỡng của người Dao chịu
đầu quấn khăn, bằng vải chàm. ảnh hưởng sâu sắc của Đạo giáo,
Phụ nữ Dao Tiền mặc áo dài, yếm Khổng giáo, Phật giáo. Bàn Vương
với váy, chân quấn xà cạp; phụ nữ được coi là thủy tổ của người Dao
các nhóm còn lại mặc áo dài, yếm nên thờ cúng chung với tổ tiên.
với quần dài hoặc quần lửng đến Đàn ông đến tuổi trưởng thành
gối. Bộ nữ phục của các nhóm đều đều bắt buộc phải qua lễ cấp sắc.
có thắt lưng, khăn đội đầu hoặc Người Dao có lễ hội Tết nhảy
mũ, có nhóm có xà cạp; may bằng vào Tết Nguyên đán, tết cơm
vải chàm, trang trí cầu kỳ, màu mới, tết rằm tháng 7... Văn nghệ
sắc sặc sỡ bằng cách thêu hoặc dân gian phong phú, gồm nhiều
ghép vải, in sáp ong. Phương tiện truyện cổ, bài hát, thơ ca. Đặc
vận chuyển của người Dao là địu biệt, truyện Quả bầu với nạn
có hai quai đeo vai, gánh bằng đôi hồng thuỷ, Sự tích Bàn Vương
dậu, túi vải hay túi lưới đeo vai. rất phổ biến trong người Dao.
