Page 211 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 211
212 Từ điển Tuyên Quang
tháng 12 hằng năm. Mỗi gia đình Nhiều dân tộc có tục cúng Mụ,
trong làng cử một người mang lễ song lễ vật và nghi thức cúng ở mỗi
vật gồm rượu, xôi, thịt đến góp lễ. dân tộc cũng khác nhau. Người
Sau khi cúng, mọi người cùng ăn Tày ở Tuyên Quang cúng Mụ từ
uống tại đình. khi người mẹ mang thai chuẩn bị
sinh, khi sinh con được 3 ngày thì
Lễ cúng đình hay còn gọi Lễ lập bàn thờ Mụ, lễ vật gồm một
kỳ yên, là lễ chính của đình, vừa bát gạo, một bát nước thơm và
là cúng thần, vừa là lễ hội nông một nhành lá xanh. Người Nùng
nghiệp để cầu an, cầu mùa, cầu chỉ cúng Mụ khi sắp sinh, lễ vật
cho quốc thái dân an, phong điều gồm thủ lợn, gà, vịt, bánh... Người
vũ thuận. Chủ trì Lễ cúng đình Sán Chay chỉ cúng Mụ nếu đứa
là Trưởng thôn, làng và ông Từ trẻ hay quấy khóc, khó nuôi, lễ
coi đình. vật gồm 1 con gà luộc, 2 cái chén,
448. CÚNG MỤ 2 đôi đũa, cúng xong bố mẹ đứa
trẻ phải cùng nhau ăn hết con gà
Phong tục cúng tạ ơn và cầu đó. Người Dao cúng Mụ cùng tổ
phúc tới các bà Mụ, những Tiên tiên, táo quân vào các tháng thứ
Nương. Theo quan niệm dân 3, 6, 9 của thai kỳ. Người Sán Dìu
gian tương truyền, họ là người cúng Mụ khi đứa trẻ sinh được 3
phụ trách việc sinh nở và nặn ngày và đầy tháng...
ra những đứa trẻ. Tục thờ cúng
12 bà Mụ là tín ngưỡng có từ lâu 449. CÚNG CƠM MỚI
đời. Theo quan niệm dân gian Khi lúa được thu hoạch, đồng
của cộng đồng người Việt, đứa trẻ bào Tày, Nùng, Sán Chay, Sán
được sinh ra là do các vị Đại Tiên Dìu,... làm lễ cúng cơm mới
(Bà chúa Đầu thai) và Tiên Mụ thường vào ngày 9 tháng Chín
mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương hoặc ngày 10 tháng Mười âm
(12 bà Mụ) nặn ra. Vì vậy, khi lịch, tùy từng dân tộc. Đối với
đứa trẻ chào đời được 3 ngày, 1 người Tày, làng mời một người
tháng, 1 năm thì bố mẹ, ông bà cao tuổi, có uy tín cắt những bông
đứa trẻ phải bày tiệc cúng Mụ để lúa đầu tiên với ý rước hồn lúa về
tạ ơn các bà Mụ và cầu xin các bản để năm sau dân bản lại được
Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều may mùa. Có nơi mời thầy tạo, thầy
mắn tốt lành. phù thủy đi cắt những bông lúa
