Page 175 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 175
176 Từ điển Tuyên Quang
hóa trong tục Chọc sàn là những chăm sóc chúng từ nhỏ về chế độ
lời tỏ tình, giao duyên của các đôi dinh dưỡng, khi gà lớn còn được
trai, gái dân tộc Tày khi đến tuổi luyện các ngón đòn đấu. Kỳ hội
“cập kê”. đến, chủ chọi mang gà ra đình
gặp các phường chọi khác. Có
361. CHỌI DẾ
trọng tài điều khiển diễn biến
Trò chơi phổ biến của lứa tuổi trận đấu và trao giải. Cuộc thi
nhi đồng xứ Tuyên, có hai hoặc bắt đầu, mỗi chủ chọi thả gà của
nhiều em tham dự; mỗi em có mình vào sân; hai gà chọi sẽ xông
một ống hoặc một lọ đựng dế vào đá nhau. Trận chiến diễn ra
riêng. Dế chọi phải là những con dài ngắn tuỳ theo lực của các đối
dế đực khỏe mạnh, đủ cánh, đủ phương, kết thúc khi một trong
càng. Sàn đấu là một chiếc lọ hai con gà chịu thua. Chọi gà là
thuỷ tinh có đường kính khoảng một trò chơi giải trí thú vị, không
10 cm có lỗ thông khí, mỗi bên chỉ nói lên bản tính cạnh tranh
cùng cho dế chọi vào lọ rồi đậy sinh tồn của loài vật mà còn bộc lộ
nắp lại. Hai con dế chọi sẽ đá khả năng chăn nuôi, huấn luyện
nhau trong khoảng 5-10 phút, công phu của chủ gà.
con dế bị gẫy càng hoặc thủng
bụng là con thua trận. Sau đó, 363. CHỌN CÂY
hai bên có thể sẽ thay cặp dế Tập tục truyền thống trong
mới vào lọ để thi đấu tiếp... Xưa việc lựa chọn vật liệu để làm nhà
không có lọ thuỷ tinh, các em của nhiều dân tộc ở miền núi,
thường dùng một ống nứa khoét trong đó có Tuyên Quang. Với
khéo léo thành các “sổ song” có bà con, làm nhà được coi là việc
các khe nhỏ để dễ quan sát và quan trọng trong đời người đàn
thả dế chọi vào đấu. ông, cho nên việc chọn vật liệu
được đề cao. Bộ phận càng quan
362. CHỌI GÀ trọng của ngôi nhà càng được lựa
Trò chơi dân gian của nhiều chọn kỹ lưỡng. Cột cái được coi là
dân tộc, thường gắn với những bộ phận chính, trụ cột của ngôi
ngày lễ hội. Một số nơi có tổ chức nhà không sử dụng những cây bị
hội chọi gà để thi đấu. Điều kiện sâu mọt, cụt ngọn, chết khô hay
của trò chơi: chủ chọi chọn riêng bị sét đánh, bởi theo đồng bào,
giống gà chọi, tìm con trống và những cây đó là nơi trú ngụ của
