Page 107 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang
P. 107
bộ, chuẩn bị tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở phủ lỵ.
Quân Nhật ở phủ lỵ hoang mang lo sợ, mở nhiều đợt tấn
công ra vùng giải phóng. Tại Bình Ca, quân và dân ta đã
phá phà, chặn đánh 300 tên Nhật định tiến vào khu căn cứ.
Sau đó, gần 500 quân Nhật theo đường 13A tấn công Tân
Trào, bị Giải phóng quân phục kích ở Đèo Chắn, một toán
địch chạy qua làng Nhà (Kim Quan) đã bị du kích xã Kim
Quan tiêu diệt gọn. Ngày 21-5-1945, quân, dân Yên Sơn
vinh dự được đón và bảo vệ an toàn Bác Hồ khi Người từ
Pác Bó (Cao Bằng) về làng Chạp, xã Trung Sơn (tối 20-5-
1945, Người nghỉ tại nhà ông Sầm Văn Nhì, tức Chánh Nhì
ở làng Chạp).
Ngày 16-8-1945, Ủy ban Khởi nghĩa tỉnh Tuyên
Quang và phủ Yên Sơn được thành lập do đồng chí Song
Hào làm Chủ tịch. Đêm 16 rạng ngày 17-8-1945, lực lượng
vũ trang Yên Sơn phối hợp với lực lượng vũ trang tỉnh làm
nòng cốt cho quần chúng, tổ chức 3 mũi giáp công, đồng
loạt tấn công vào thị xã Tuyên Quang. Tên tỉnh trưởng bù
nhìn Dương Thiệu Chinh hoảng sợ đầu hàng, giao nộp hết
tài liệu, ấn tín cho quân khởi nghĩa. Ngày 17-8-1945, ta làm
chủ hầu hết thị xã cờ đỏ sao vàng bay rợp phố hàng ngàn
quần chúng tham gia tuần hành mít tinh, hô vang khẩu hiệu:
"Việt Nam độc lập muôn năm!", "Đả đảo phát xít Nhật!".
Du kích vừa chiến đấu, vây hãm quân Nhật trong thành cổ,
vừa kêu gọi chúng đầu hàng. Ngày 22-8, quân Nhật xin đầu
hàng và ngày 24-8-1945, toán lính Nhật cuối cùng rút khỏi
Yên Sơn và Tuyên Quang. Chính quyền hoàn toàn thuộc về
tay nhân dân.
Cách mạng thành công, cùng với nhân dân các dân
tộc trong tỉnh, dưới sự lãnh đạo của đảng, nhân dân các dân
tộc huyện Yên Sơn bước vào thời kỳ bảo vệ, củng cố chính
quyền và xây dựng tiềm lực cho cách mạng. Thực hiện chủ
107