Page 105 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang
P. 105
Tháng 6-1937, đồng chí Hoàng Văn Lịch được Đảng
cử lên Tuyên Quang hoạt động, đã gây dựng các tổ chức
quần chúng làm nòng cốt cho phong trào cách mạng ở phủ
lỵ Yên Sơn và các vùng phụ cận, như: Đoàn Thanh niên dân
chủ, Hội ái hữu thợ thuyền, Công hội đỏ, Nông hội đỏ,...
Ngày 20-3-1940, chi bộ Mỏ than chi bộ đầu tiên của tỉnh
Tuyên Quang được thành lập. Có Đảng lãnh đạo, phong trào
cách mạng ở Yên Sơn được gây dựng và nhanh chóng phát
triển khắp nơi, nhất là ở phía đông và bắc huyện. Các tổ
chức Mặt trận Việt Minh, Thanh niên cứu quốc, Phụ nữ cứu
quốc được thành lập. Ban Việt Minh ở các xã Trung Sơn,
Hùng Lợi, Trung Minh, Kim Quan ra đời. Phong trào cách
mạng phát triển mạnh đã tạo cơ sở để Yên Sơn sớm hình
thành lực lượng vũ trang và căn cứ địa. Năm 1943 một bộ
phận Cứu quốc quân tăng cường về Yên Sơn hoạt động,
thành lập các đội vũ trang quần chúng. Ở những xã có
phong trào sớm như Trung Sơn, Trung Minh, Kim Quan,
Hùng Lợi, hầu hết các gia đình đều gia nhập tổ chức cứu
quốc. Các đội tự vệ được trang bị vũ khí, huấn luyện võ
thuật, thường xuyên tổ chức tiêu hao sinh lực địch. Cuối
năm 1943 phong trào cách mạng lan rộng trong đồng bào
Cao Lan ở xã Kim Phú và các xã lân cận hạ huyện. Cuối
năm 1944, mười hai tù chính trị vượt ngục ở Chợ Chu được
diều về Yên Sơn, Sơn Dương hoạt động. Được tăng cường
cán bộ, phong trào cách mạng ở Yên Sơn càng phát triển
mạnh mẽ và vững chắc, nối liền với phong trào cách mạng ở
2 huyện Chiêm Hóa, Sơn Dương và miền xuôi. Một dải
nông thôn miền núi rộng lớn, địa hình hiểm trở, với hàng
vạn đồng bào dân tộc thiểu số được giác ngộ, đã nối liền cả
3 vùng thượng, trung và hạ huyện. Trước khí thế cách mạng
sôi sục của quần chúng, lính địch ở nhiều xã tự giao nộp
súng cho Việt Minh. Công nhân đồn điền Ra Phanh nổi dậy
105
