Page 112 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang
P. 112
và 22-11-1947, địch tiếp tục đổ bộ lên bến Bình Ca, định
tiến sang Sơn Dương vào khu căn cứ địa. Quân và dân Yên
Sơn đã phối hợp chặt chẽ với quân dân huyện Sơn Dương
và bộ đội chủ lực, tổ chức phục kích tiêu diệt trên 220 tên,
buộc địch phải quay lại thị xã Tuyên Quang.
Ngày 22-10-1947, dân quân xã Trung Môn phối hợp
với tự vệ thị xã bố trí trận địa phục kích địch bằng địa lôi tự
tạo tại km số 7 trên quốc lộ 2 Tuyên Quang đi Hà Giang.
Một tiểu đoàn Pháp gồm 500 quân và 50 lừa, ngựa thồ bị
chặn đánh bất ngờ, ta đã tiêu diệt và làm bị thương 135 tên,
thu 1 súng máy 12,7 ly, 1 súng cối, 3 xe ngựa đạn dược và
nhiều đồ dùng quân sự. Bị thiệt hại nặng, địch phải bỏ dở
cuộc hành quân, tháo chạy về thị xã Tuyên Quang. Dân
quân phối hợp với bộ đội chạy tắt rừng phục kích tại km5
diệt thêm 30 tên nữa. Giặc Pháp kinh hoàng, gọi trận địa lôi
km7 là "tiếng nổ của hỏa ngục".
Bị thua đau ở nhiều nơi, các binh đoàn Pháp không
còn đủ sức chiến đấu, phải tính chuyện rút khỏi Chiêm Hóa,
theo đường sông về co cụm ở thị xã Tuyên Quang. Ta chọn
Khe Lau, nơi gặp nhau của 2 dòng sông Gâm và sông Lô
thuộc 3 xã Phúc Ninh, Thắng Quân, Tân Long, làm trận
phục kích. Để chắc thắng, quân, dân Yên Sơn đã cùng bộ
đội đào hầm, hào, bí mật khênh pháo hành quân liên tục,
vòng tránh địch từ Đoan Hùng qua bến Hiên, núi Là đến
Lang Quán, Thắng Quân với chiều dài trên 100km. Bộ đội,
dân quân bố trí trận địa cả 2 bên bờ sông sẵn sàng chiến đấu
và bảo vệ pháo.
Trưa ngày 10-11-1947, đoàn tàu địch xuôi về tới Khe
Lau (còn gọi là Hòn Lau). Hai khẩu sơn pháo 75 và ba-zô-
ca đồng loạt phát hỏa. Cả 2 tàu chiến và 1 ca nô địch đều bị
trúng đạn, bốc cháy. Lính địch hoảng loạn, nhảy xuống sông
bơi vào bờ, đều bị bộ đội, dân quân tiêu diệt. Xăng dầu từ
112