Page 337 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Một tiếng "ục" rồi một cột nước lớn trắng xóa vọt lên cao thẳng đứng

khoảng 60-70m. Sóng nước ào ào xô vào hai bờ sông trong lúc cột nước trút
xuống rào rào trên mặt sông . Tiếng nổ không dữ dội như anh em tưởng vì mìn
được đặt dưới đáy sông. Đồng bào và bộ đội đứng trên bờ hò reo phấn khởi. Một
số bà con linh hoạt ào ngay xuống sông vớt cá không cần biết những mảnh đạn

có thể rơi xuống. Rất may là cuộc thử mìn thủy lôi đã thành công và an toàn
tuyệt đối. Dùng làm địa lôi còn đơn giản hơn nhiều
Chúng tôi rút kinh nghiệm để giải quyết thêm mười quả mìn 320 mm với
ngòi nổ điện phục vụ cho trận chiến trước mắt.

Việc hướng dẫn cho trung đoàn Hà Tuyên và bộ đội địa phương được tiến
hành rất khẩn trương, tỉ mỉ, chủ yếu đi vào cách sử dụng và cách bảo quản trong
hai trường hợp khác nhau: dùng làm địa lôi hoặc thủy lôi trước khi Nha di
chuyển đến một địa điểm khác theo lệnh của Bộ Quốc phòng.

Phải chuyển ngay những quả mìn này về địa điểm bố trí. Trực tiếp vận
chuyển là huyện đội Yên Sơn mà huyện đội trưởng là anh Thanh người Ỷ La.
Huyện đội huy động dân quân và trâu của xã Ỷ La kéo các quả mìn, đặt 4 quả tại
Cầu Nghiêng km7 đường Tuyên Quang-Hà Giang, các quả khác đưa đi sơ tán.

Tỉnh giao nhiệm vụ tác chiến cho anh Châu Sáng lúc đó là Thị đội trưởng
Tuyên Quang. Anh Châu Sáng tìm hiểu kỹ càng về quả mìn và tiến hành chuẩn
bị pin, dây điện, nơi bố trí, người dự trận, cách ngụy trang, tín hiệu và thông tin
chỉ huy. Trong chiến dịch Thu đông 1947, quân Pháp tiến theo hai gọng kìm dọc

quốc lộ 3 và quốc lộ 2, một cánh qua Thái Nguyên- Bắc Cạn, một cánh lên
Tuyên Quang, Chiêm Hóa. Dân quân Tuyên Quang được thông báo theo dõi
tình hình địch hết sức tỉ mỉ. 10 giờ sáng ngày 22-10-1947, nhiều lừa ngựa và
hàng trăm tên lính tiến vào trận địa của ta. Ngay tức khắc, một tiếng nổ long trời

lở đất của những quả mìn điện 320mm giữa đội hình địch, tiêu diệt tại chỗ hầu
hết quân địch, số còn lại phải rút chạy về thị xã ...
Thành công về mặt kỹ thuật quốc phòng là do một nhóm sinh viên đại học
vừa rời ghế nhà trường đi kháng chiến, kinh nghiệm về vũ khí chưa có bao nhiêu,

phương tiện, máy móc nghèo nàn lạc hậu, điều kiện làm việc khó khăn , nhưng với
lòng yêu nước nồng nàn, đã dám nghĩ dám làm và đã thành công mỹ mãn...
Tập thể Nha nghiên cứu kỹ thuật là tác giả của mìn điện 320mm nhưng
người có công lớn, trực tiếp nghiên cứu là anh Tôn Thất Hoàng, sau này là giáo

sư đại học Bách khoa thành phố Hồ Chí Minh, cùng anh Nguyễn Văn Thu sau
này là Viện trưởng Viện công nghệ thuộc Tổng cục kỹ thuật Bộ quốc phòng và
anh Vũ Hòa Thái sau này là chuyên viên hóa chất của Tổng cục kỹ thuật, Bộ
quốc phòng. (Anh Hoàng lúc đó là trưởng phòng tác chiến công dụng, hai anh

Thu và Thái là cán bộ trong phòng )

337