Page 1450 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1450
1450 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
nhiệt độ cao hơn phía đông khoảng 1 C, có ra quyết định: Kể từ ngày 1-1-1917, huyện
0
số ngày nắng và lượng mưa cao hơn. Yên Sơn được thành lập, gồm các tổng, Sơn
Những địa điểm địa hình trên đã tạo Đô, Yên Lĩnh, Bình Ca, Thường Túc, Lang
cho Yên Sơn những thuận lợi về điều kiện Quán, Trung Môn, Đồng Yên, Điền Sơn (tách
phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc từ huyện Hàm Yên) và tổng Kim Quan (tách
phòng, tuy nhiên cũng đưa lại những khó từ châu Sơn Dương). Huyện lỵ ở tỉnh lỵ .
2
khăn về giao thông đi lại, nhất là mùa mưa Ngày 4-5-1919, Chánh Văn phòng Phủ
lũ. Các hiện tượng khí hậu tạo nên những Toàn quyền Đông Dương ra quyết định:
đợt lũ lụt, lũ quét gây thiệt hại lớn như Sáp nhập làng Hòa Mục (tỉnh Phú Thọ)
3
hiện tượng lũ vào năm 1971, 1986; rét đậm, vào tổng Thường Túc, huyện Yên Sơn,
rét hại vào năm 2008. tỉnh Tuyên Quang.
Theo Địa danh và tài liệu lưu trữ về làng
II- DỰNG ĐẶT CÁC ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH 1 xã Bắc Kỳ và Danh mục các làng xã Bắc Kỳ
4
5
1. Thời Pháp thuộc của Ngô Vi Liễn , năm 1927, huyện Yên
Sơn có 9 tổng, 47 xã:
Ngày 29-8-1916, Quyền Thống sứ Bắc Kỳ
Tt Tổng Xã thôn, xóm, phố, động
Bình Ca (214 dân; các thôn Phúc Duyên, Quảng Linh, Đầu Làng; các động
Làng Giòng, Làng Lạc, Thâm Gia); Đạo Viện (149 dân; các thôn Phú Vinh,
Cây Thị, xóm Thái Bình, Đồng Quân, Khuôn Tửu); Lương Cải (140 dân;
7
Bình Ca :
6
1 các xóm Lương Cải, Khuôn Trù, Khuôn Kềnh, Lương Cải Thượng, động
6 xã
Làng Giòng); Tình Húc (494 dân; các thôn Viên Lâm); Tình Quang (70
8
dân; thôn Tình Quang); Thiên Đông (160 dân; các thôn Nghi Đông, xóm
Đồng Trọng, Khuôn Bến, Hoắc, Làng Mán, động Làng Cờ)
1. Xem thêm: Huyện Hàm Yên; huyện Sơn Dương.
2. Xem Tập san Hành chính Bắc Kỳ (BAT), 1916, tr. 1135.
3. Làng Hòa Mục nguyên thuộc tổng Ngọc Chúc, huyện Hùng Quan, phủ Đoan Hùng, tỉnh Sơn
Tây. Năm 1888, phủ Đoan Hùng gồm các huyện Ngọc Quang, Hùng Quan và Sơn Dương của tỉnh Sơn
Tây sáp nhập vào tỉnh Tuyên Quang. Đến năm 1895, hai huyện Ngọc Quang và Hùng Quan lại bị tách
ra để đưa sang tỉnh Hưng Hóa. Từ ngày 5-5-1903, tỉnh lỵ Hưng Hóa chuyển về Phú Thọ, do đó, đổi
gọi tỉnh Hưng Hóa là tỉnh Phú Thọ. Hai huyện Hùng Quan và huyện Ngọc Quang nay là huyện Đoan
Hùng thuộc tỉnh Phú Thọ.
4. Viện Viễn Đông bác cổ, Cục Lưu trữ Nhà nước và Nxb. Văn hóa Thông tin xuất bản năm 1999,
tr.831-835.
5. Nhà in Lê Văn Tân xuất bản năm 1928.
6. Tổng Bình Ca: Trước ngày 1-1-1917 thuộc huyện Hàm Yên.
7. Theo quyết định của Quyền Thống sứ Bắc Kỳ Simoni, ngày 15-12-1909: Làng Lương Cải thuộc
tổng Bình Ca, huyện Hàm Yên, được tách thành 2 làng riêng biệt lấy tên là Lương Cải và Tình Quang.
Làng Lương Cải có số người đăng ký: 7, số người được miễn: 1; ruộng loại 3: 25 mẫu; đất loại 3: 13 mẫu,
đất loại 4: 20 mẫu.
8. Theo quyết định của Quyền Thống sứ Bắc Kỳ Simoni: ngày 15-12-1909: Làng Tình Quang có số
người đăng ký: 6, số người không đăng ký: 1, số người được miễn: 2; ruộng loại 3: 15 mẫu; đất loại 3: 7
mẫu, đất loại 4: 10 mẫu.