Page 1348 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1348
1348 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
I- ĐỊA LÝ trung du, đồng bằng Bắc Bộ. Các suối lớn
như: Ngòi Quẵng (xã Trung Hà, Tân Mỹ,
Huyện Chiêm Hoá có vị trí địa lý từ
21 58 đến 22 30 vĩ bắc và từ 104 58 đến Tân An và Xuân Quang), Ngòi Đài (xã Yên
0
’
0
’
’
0
Lập), Ngòi Nhụng (xã Yên Nguyên, Hoà
105 31 kinh đông. Phía đông giáp huyện Phú)... cùng nhiều khe nhỏ khác với tổng
0
’
Chợ Đồn (Bắc Kạn); phía tây giáp huyện chiều dài 317 km tạo thành một nguồn
Hàm Yên (Tuyên Quang) và huyện Bắc thủy sinh phong phú, cung cấp nước, thủy
Quang (Hà Giang); phía nam giáp huyện sản phục vụ đời sống, sản xuất của nhân
Yên Sơn, phía bắc giáp huyện Nà Hang dân trong huyện và là con đường giao
và huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. thông khá quan trọng.
Huyện lỵ đặt tại thị trấn Vĩnh Lộc, cách Chiêm Hoá thuộc vùng khí hậu
tỉnh lỵ Tuyên Quang 67 km về phía bắc, đi nhiệt đới thấp, phân chia thành hai mùa
theo Quốc lộ 2 (Tuyên Quang - Hà Giang) rõ rệt: mùa hè từ tháng 4 đến tháng 9,
đến Km 31 rẽ phải theo đường tỉnh 190. thường có nhiều mưa và mưa rào tập
Huyện có diện tích tự nhiên 128.037 ha. trung từ tháng 5 đến tháng 8, mùa này
Địa hình huyện Chiêm Hoá bị chia cắt khá thường xảy ra lũ lụt; mùa đông từ tháng
mạnh bởi hệ thống sông ngòi và nhiều dãy 10 năm trước tới tháng 3 năm sau, thường
núi lớn. Nét chung của địa hình là sự xen có gió mùa đông bắc, sương mù và sương
kẽ không đều giữa các núi đá vôi và núi muối; nhiệt độ trung bình hằng năm
đất, giữa các dải núi cao và vùng đồi đất 23,4 C, lượng mưa trung bình hằng năm
o
có độ cao trung bình hoặc thấp. Giữa các khá ổn định, từ 1.500mm đến 1.750mm;
vùng đồi núi đó là các thung lũng có diện độ ẩm trung bình 84%.
tích không lớn nhưng đất đai màu mỡ, Điều kiện tự nhiên mang lại cho huyện
thuận lợi cho việc xây dựng các điểm dân Chiêm Hoá nhiều lợi thế, sự giàu có về tài
cư, phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp. nguyên, khoáng sản cũng như thế mạnh
Huyện có nhiều dãy núi cao, điển hình là về sản xuất nông, lâm nghiệp. Rừng có
dãy núi phía nam với đỉnh cao nhất là núi nhiều lâm, thổ sản: đinh, lim, nghiến, lát,
Quạt (thuộc các xã Nhân Lý, Yên Nguyên, sa nhân... và các loài thú quý, hiếm: gấu,
Hoà Phú, cao 745 m), dãy núi phía đông nhím, tê tê, tắc kè, voọc mũi hếch (một loài
có đỉnh cao nhất là núi Khau Bươn (thuộc thú có nguy cơ bị tuyệt chủng ở mức nguy
địa phận xã Kiên Đài, cao 957 m), dãy núi cấp, được ghi tên trong sách đỏ của thế
phía tây có đỉnh cao nhất là núi Chạm giới và sách đỏ Việt Nam)... Khoáng sản
Chu (thuộc xã Trung Hà, là ranh giới giữa đã được khai thác có ăngtimoan, mangan,
huyện Chiêm Hóa và huyện Hàm Yên, cao vàng sa khoáng... Đất đai có độ phong
1.587 m). hoá cao, lượng mưa và độ ẩm thích hợp,
Sông, suối trên địa bàn huyện có độ nhiều thung lũng cỏ... Có đầy đủ các điều
dốc cao, hướng chảy khá tập trung; các kiện để trồng cây lương thực (lúa, ngô),
suối, ngòi đều đổ dồn về sông Gâm và cây công nghiệp (lạc, mía, chè, các cây họ
sông Lô. Sông Gâm bắt nguồn từ Trung đậu); chăn nuôi gia súc, gia cầm và phát
Quốc, chảy qua tỉnh Cao Bằng, huyện triển nghề rừng cũng như các ngành công
Nà Hang, chảy qua Chiêm Hoá với độ nghiệp khai thác, chế biến.
dài 40 km và là đường thủy duy nhất nối Trong lịch sử, huyện Chiêm Hoá cũng
huyện với tỉnh lỵ Tuyên Quang và các tỉnh gặp không ít khó khăn do thiên tai như:
