Page 1328 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1328
1328 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
I- ĐỊA LÝ sau đó chảy dọc qua thành phố từ phía bắc
(ghềnh Gà) đến phía nam (Tân Tạo) với
Thành phố Tuyên Quang là trung tâm
chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của tỉnh chiều dài 20 km. Từ năm 2000 về trước,
Tuyên Quang, có tọa độ địa lý 21 52’ - 21 43’ khi chưa có thủy điện Tuyên Quang, vào
0
0
vĩ Bắc và 105 10’ - 105 20’ kinh Đông, ở vào mùa mưa, lượng nước sông Lô tràn về với
0
0
vùng thấp của tỉnh. lưu lượng lớn, mang theo nhiều phù sa bồi
đắp cho cả vùng châu thổ ven sông Lô của
Địa giới hành chính: Phía bắc tiếp giáp thành phố, song cũng thường xuyên gây
các xã Thắng Quân, Tân Long, Tân Tiến, ngập lụt cho nhiều khu dân cư. Các trận lũ
Phú Thịnh (huyện Yên Sơn); phía nam lịch sử đã xảy ra trên địa bàn thành phố là
tiếp giáp các xã Nhữ Khê, Đội Bình, thị năm 1969 (cao độ ngập trên 30,00 m), năm
trấn Tân Bình (huyện Yên Sơn); phía đông 1971 (cao độ ngập 31,85 m) và năm 1986
tiếp giáp xã Thái Bình, Tiến Bộ (huyện Yên (cao độ ngập 29,72 m). Ngoài ra còn nhiều
Sơn) và các xã Vĩnh Lợi, Cấp Tiến (huyện trận lụt khác có cao độ ngập từ 25,00 m
Sơn Dương); phía tây tiếp giáp các xã đến 29,00 m như đã xảy ra vào các năm
Trung Môn, Kim Phú, Hoàng Khai, Phú 1945, 1947, 1954...
Lâm (huyện Yên Sơn). Nguồn nước từ ba dãy núi cao đổ về
Tổng diện tích đất tự nhiên của thành sông Lô cũng tạo thành hệ thống ngòi
phố là 11.921 ha, trong đó đất nông nghiệp tương đối dày đặc, gồm: Ngòi Là, ngòi Cơi,
chiếm 33,64%, đất lâm nghiệp chiếm ngòi Chả, ngòi Thục, ngòi Kỳ (thuộc hữu
32,26%, đất thổ cư và đất chuyên dụng là ngạn sông Lô) và ngòi Yên Lĩnh, ngòi Thôn
29,96%, diện tích núi đá, sông ngòi và mặt Thượng (thuộc tả ngạn sông Lô). Cùng với
nước là 10,5%. hệ thống các ngòi, trên địa bàn thành phố
Về địa hình: Thành phố Tuyên Quang cũng có nhiều hồ nước tự nhiên tồn tại từ
có độ cao trung bình so với mực nước biển nhiều đời nay như: Hồ Tân Quang, hồ Cô
từ 23,48 m đến 39,48 m . Bao bọc quanh Ve, hồ Trung Việt, hồ Kỳ Lãm...
1
thành phố là các dãy núi: Phía đông bắc có Lòng đất có than và quặng kẽm, nhưng
núi Dùm (Nông Tiến) cao 529 m, phía tây đã bị khai thác cạn kiệt. Ngoài ra, còn có
bắc có núi Là cao 948 m và phía đông nam trữ lượng khá lớn đá vôi và cát, sỏi, bảo
có núi Nghiêm cao 482 m. Nằm hai bên đảm cung cấp đủ nguyên liệu cho ngành
bờ sông Lô, địa hình thành phố thấp dần công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng ở
theo hướng bắc - nam. Tả ngạn là dãy núi địa phương.
Tràng Đà, Nông Tiến với một số núi đất và Khí hậu thành phố là khí hậu nhiệt đới
núi đá xen nhau, có đỉnh núi Dùm (Nông gió mùa, chia thành hai mùa rõ rệt: mùa
Tiến), ven sông có những cánh đồng hẹp. mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mùa khô từ
Hữu ngạn tương đối bằng phẳng, có một tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Trung bình
vài ngọn núi đất thấp như núi Thổ Sơn, hằng năm nhiệt độ là 22,2 C, độ ẩm là 82%,
0
núi Cố. Hai bên tả, hữu ngạn được nối bởi lượng mưa là 1.772 mm.
cầu Nông Tiến khánh thành vào năm 1995. Thành phố Tuyên Quang là đầu mối
Về sông ngòi: Sông Lô hợp với sông giao thông quan trọng của tỉnh, có các
Gâm ở thượng lưu cách thành phố 15 km, tuyến: quốc lộ 2, quốc lộ 2C, quốc lộ 37 đi
1. Theo cao độ quốc gia từ năm 2000 đến nay.
