Page 825 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 825

826                               Từ điển Tuyên Quang


                   gồm: xôi ngũ sắc, một con gà cho            một lúc thì con trâu lăn ra chết.

                   ông nội, một con gà cho bà nội, một         Người  chủ  rất  thương  xót  con
                   con gà cho bố, một con gà cho mẹ,           trâu và thề rằng từ nay con cháu

                   nếu không có khả năng thì dùng              phải để trâu nghỉ làm vào ngày
                   trứng gà, trứng vịt và một con gà           14-5 hằng năm. Vì vậy ngày nay,
                   cho thần bếp để phù hộ cho chăn             người Pà Thẻn bày 5 chiếc bánh

                   nuôi, sản xuất. Xôi cho vào ba cái          sừng  trâu  khi  dâng  lễ  vật  cúng
                   bát, mỗi bát có một ít đường phên.          mời tổ tiên.

                   Ba bát xôi này sau khi cúng xong               1946. THẢ DIỀU
                   thì mang đi cho trâu, lợn hoặc chó,

                   gà  ăn.  Lễ  gà,  xôi  xong,  ông  chủ         Trò  chơi  có  từ  lâu  đời,  thường
                   dùng một cây nhang điểm ba gói              gắn với tuổi thiếu niên và nhi đồng

                   đất, trong đó có cắm mầm cây rồi            trong  lúc  chăn  trâu  hoặc  sau  vụ
                                                               gặt. Vật liệu làm diều: phần khung
                   cho  vào  một  cái  thúng,  hoặc  cái       bằng tre nứa, phần cánh diều bằng
                   rá, trong đó có một nắm thóc nếp,           giấy  hoặc  lụa  mỏng,  nhựa  hồng

                   một nắm thóc tẻ. Dùng phép điểm             dùng  dán  diều,  thân  diều  có  thể
                   thành nhà lầu, châu báu, của cải,           gắn  thêm  sáo,  đuôi  cánh  diều  có

                   tiền  bạc,  gia  súc,  gia  cầm,...  để     thể  thêm  các  tua  ngũ  sắc.  Diều
                   dâng cho ông cha.                           được thả nơi nhiều gió trên bãi cỏ,


                     Ngày 3 tháng 3 âm lịch, người             đồng ruộng, đỉnh đồi, v.v..
                   Pà Thẻn mang một con gà, xôi 3                 Ở  một  số  vùng  phía  nam  ven

                   màu trắng, đỏ, vàng ra cúng ở mộ,           sông Lô xưa còn có tục đua diều.
                   sau về cúng ở nhà. Người Sán Dìu            Có những con diều sáo thân to và

                   tạ mộ, sửa sang mồ mả, xong cúng            rộng,  tiếng  sáo  âm  vang.  Cách
                   bằng xôi đen và bánh chưng gù.              thức  làm  diều  và  thả  diều  cũng


                     1945. TẾT TRÂU                            giống như ở các tỉnh thuộc trung
                                                               du và đồng bằng Bắc Bộ.
                     Tết  trâu  của  người  Pà  Thẻn,
                   diễn  ra  vào  ngày  14-5  âm  lịch.           1947. THẢ RÔNG VẬT NUÔI

                   Ngày này, trâu được nghỉ, không                Phương  thức  hoạt  động  kinh
                   phải kéo cày. Tết trâu bắt nguồn            tế nông nghiệp truyền thống của

                   từ  câu  chuyện:  Ngày  xưa,  một           nhiều dân tộc. Đồng bào nuôi gia
                   gia đình nọ dắt trâu ra đồng cày            súc, gia cầm đều không có chuồng

                   bừa đúng vào ngày này. Cày được             trại. Trâu được đeo mõ ở cổ, thả tự
   820   821   822   823   824   825   826   827   828   829   830