Page 412 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 412
412 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
Trong khi phong trào cách mạng ở cũng bị bắt ở chợ Khổng (Sơn Dương). Đầu
vùng núi phía đông Tuyên Quang đang năm 1943, đồng chí Trương Đình Dần (tức
được xây dựng, phát triển nhanh chóng Điều) - Bí thư Ban cán sự Đảng tỉnh bị bắt
thì phong trào tại thị xã và các vùng lân ở Sóc Đăng (Đoan Hùng - Phú Thọ). Tiếp
cận bị bọn thực dân và tay sai tập trung đó, mật thám Pháp bắt đồng chí Lương
đánh phá, khủng bố, chịu nhiều tổn thất. Quang Mai ở Mỏ than thu được một số tài
Trong quá trình phát triển, nhân rộng liệu như: báo Cờ giải phóng, Cứu quốc, Chặt
cơ sở cách mạng tại soi Sính và soi Hồng xiềng... Trong nhà tù, có đồng chí đã không
Lương, vì thiếu cảnh giác, không thẩm tỉnh táo, vững vàng trước đòn tra tấn
tra kỹ, nên phần tử xấu lọt vào hàng ngũ dã man và thủ đoạn thâm độc của địch
cách mạng, do đó quần chúng ở hai soi bị nên đã làm lộ đồng chí mình. Thực dân
lộ. Ngày 15-2-1942, địch bao vây khu vực Pháp đưa lực lượng cảnh sát đặc biệt từ
soi, bắt đi 11 người, sau đó 15 ngày lại bắt Hà Nội lên tiếp tục khủng bố phong trào
thêm 6 người nữa. Trong 11 người bị địch cách mạng tại thị xã Tuyên Quang. Một số
tra tấn dã man và chịu cảnh tù đầy cực đảng viên và quần chúng tiếp tục bị địch
khổ, 10 người đã bị chết. bắt, giam cầm. Phong trào cách mạng ở
Thấy rõ trung tâm của phong trào cách thị xã Tuyên Quang bị tổn thất lớn. Sau
mạng ở thị xã Tuyên Quang là Mỏ than, những tổn thất này, Chi bộ Mỏ than và
thực dân Pháp xiết chặt vòng kiểm soát, Ban cán sự Đảng tỉnh đã bị tan vỡ; phong
chúng tập trung công nhân vào một khu trào quần chúng trong và xung quanh thị
gọi là “làng công nhân” và cử lý trưởng để xã tạm thời lắng xuống.
dễ bề kiểm soát. Chúng phát phiếu mua
hàng trong phạm vi mỏ thay tiền mặt để Trong khi phong trào đấu tranh của
giữ chân công nhân. Thâm độc hơn chúng công nhân Mỏ than và các tầng lớp nhân
cho mở sòng bạc, xây miếu, đền, lôi kéo dân lao động xung quanh thị xã bị khủng
công nhân vào con đường cờ bạc, mê tín, bố nặng nề và mất phương hướng hoạt
làm cho họ lãng quên đấu tranh. Bên cạnh động, thì ở những vùng xa xôi, hẻo lánh,
đó chúng thẳng tay vây bắt, tra tấn dã man lực lượng Cứu quốc quân và Việt Nam
những người chúng nghi là đảng viên tuyên truyền giải phóng quân đã đẩy
cộng sản và cơ sở cách mạng. mạnh hoạt động, mở rộng cơ sở, chuẩn bị
Để bảo toàn lực lượng nòng cốt của mọi mặt, đón thời cơ tiến tới khởi nghĩa
phong trào, tiếp tục đấu tranh với địch, giành chính quyền.
một số cán bộ của Xứ ủy công tác ở mỏ Cuối năm 1942, Cứu quốc quân đã xây
than và vùng lân cận đã chuyển hướng dựng cơ sở Việt Minh tại các huyện: Định
công tác về vùng nông thôn. Thời kỳ này Hóa, Đại Từ, Phú Lương, Chợ Chu (Thái
địch tổng khủng bố phong trào cách mạng Nguyên) và Sơn Dương, Yên Sơn, Chiêm
trong phạm vi toàn quốc, chúng giăng Hóa (Tuyên Quang), song phong trào vẫn
lưới kiểm soát đến tận vùng xa xôi, hẻo bị hạn chế trong từng vùng nhỏ hẹp, Cứu
lánh, đặc biệt trên các tuyến đường. Cuối quốc quân vẫn chưa bắt liên lạc được với
năm 1942, đồng chí Xứ ủy viên Xứ ủy Bắc Xứ ủy và căn cứ Võ Nhai nên rất lúng
Kỳ kiêm Bí thư khu D đã bị giặc bắt. túng. Tháng 10-1942, lãnh đạo đội Cứu
Sau đó một thời gian, đồng chí Đào Văn quốc quân ở Tuyên Quang đã cử người về
Thại (tức Lê Đồng) - Ủy viên Ban cán sự xuôi bắt liên lạc với Xứ ủy và sang biên
