Page 438 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 438

K




















                     1014. KÈN                                 toàn  bằng  gỗ  (thường  làm  bằng

                     (cg. phản tỵ), nhạc cụ dùng hơi           gỗ  thông,  gỗ  pơ  mu  hoặc  gỗ  sa
                   thổi của người Dao Đỏ, có cấu tạo           mộc) dài 70 cm từ thân kèn đến

                   4  phần:  miệng,  cổ,  thân  (đục  7        loa kèn, trừ một miếng đồng tròn
                   lỗ tương ứng với 7 nốt nhạc) và             như  đồng  xu  và  một  ống  lông
                   loa. Người Dao Đỏ không sử dụng             ngỗng có thể tháo ra hoặc lắp vào
                   kèn trong lễ hội, ma chay mà sử             đầu kèn để thổi. Kèn loa đồng có

                   dụng trong lễ cưới xin và lễ cấp            thân kèn bằng gỗ, loa kèn bằng
                   sắc 12 đèn, với quan niệm tiếng             đồng. Khi thổi kèn, người Mông

                   kèn là niềm vui, niềm hạnh phúc             cùng thổi một đôi gồm “kèn mẹ”
                   lứa đôi. Điệu kèn đầu tiên trong            và  “kèn  bố”.  Âm  thanh  của  kèn
                   lễ rước dâu được thổi với hơi dài,          phát ra khi thổi có cùng một giai

                   tiết  tấu  vui  nhộn,  sau  đó  tiết        điệu và âm vực, khi tách ra thành
                   tấu chậm rãi, trầm lắng, có chút            hai  bè,  “kèn  mẹ”  thổi  ở  bè  thấp
                   buồn khi cô dâu sắp xa nơi mình             hơn bè “kèn bố”.

                   lớn lên để về nhà chồng. Kèn thổi              1016. KÈN LÁ
                   theo giờ (ăn trưa, ăn tối, ăn sáng,
                   và  thổi  chào  mừng  khách  đến               Nhạc cụ của dân tộc Mông, chỉ

                   chia vui cùng gia đình), một bài            cần chọn một lá cây có độ dày vừa
                   kèn thường thổi kéo dài từ 5 đến            phải  (không  chọn  lá  quá  mỏng

                   7 phút.                                     hoặc quá dày), có độ dai tốt, bóng
                                                               mặt và không có lông (tuyệt đối
                     1015. KÈN GỖ                              không chọn những loại lá có độc

                     Nhạc cụ của người Mông, được              tố như lá ngón, lá trúc đào v.v.).

                   dùng trong lễ hội, đám ma, đám              Thổi  kèn  lá  theo  cách  huýt  gió
                   cưới.  Có  hai  loại,  phân  biệt  bởi      vào  vòm  hàm  và  khoang  miệng
                   loa  kèn:  kèn  loa  gỗ  và  kèn  loa       của người thổi. Khi đó, âm thanh

                   đồng. Kèn loa gỗ được làm hoàn              của kèn lá phát ra tương đối cao,
   433   434   435   436   437   438   439   440   441   442   443