Page 169 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang
P. 169
quân Tây Sơn chặn đánh cánh quân của Tôn Sỹ Nghị, diệt
gần 3.000 tên.
Năm 1884, thực dân Pháp tiến đánh Tuyên Quang,
nhân dân Chiêm Hóa cùng nhân dân trong tỉnh bền bỉ đấu
tranh chống lại ách đô hộ, bóc lột của thực dân, phong kiến.
Tháng 3-1913, toàn bộ 235 công nhân ở Nà Đồn (thuộc Đài
Thị) đã bãi công đòi tên chủ Đét-sô-ven phải trả đủ lương
tháng. Từ 1937-1940, thông qua hoạt động của các cơ sở
cách mạng trong đoàn thuyền sắt Tuyên Quang, vùng huyện
lỵ, các xã dọc sông Gâm đã ít nhiều chịu ảnh hưởng của
phong trào cách mạng.
Sự ra đời của Chi bộ Mỏ than (20-3-1940) và Ban cán
sự Đảng tỉnh (10-1940) có tác động quan trọng đối với quá
trình ra đời và phát triển của phong trào cách mạng tại
Chiêm Hoá. Năm 1940, công nhân đoàn thuyền sắt chở kẽm
ở Đầm Hồng đã rải truyền đơn kêu gọi nhân dân chống địch
khủng bố. Đầu năm 1941, anh em binh lính ở Nà Đồn đấu
tranh hưởng ứng cuộc binh biến Đô Lương. Trong hai năm
l942, l943 truyền đơn cách mạng với nội dung tố cáo tội ác
của đế quốc phong kiến, kêu gọi nhân dân đoàn kết đấu
tranh đã rải khắp châu lỵ và các xã dọc sông Gâm, khơi dậy
tinh thần yêu nước, chỉ ra con đường đấu tranh cách mạng
cho nhân dân các dân tộc. Tháng 9-1943, tổ B của Đội
xung phong "Nam Tiến" mang tên Trần Phú gồm các đồng
chí Lê Thuỳ, Hồng Sơn (tức Trọng) đã bắt mối được với
đồng bào dân tộc Dao ở Tri Phương (xã Linh Phú). Bằng
những hiện thực sinh động của cuộc sống, ngôn ngữ mộc
mạc, cụ thể, các đồng chí đã giải thích cho dân hiểu vì sao
bị đói khổ, gợi lên cảnh tủi nhục của người dân mất nước.
Tài liệu "Việt Minh ngũ tự kinh" của đồng chí Võ Nguyên
Giáp soạn thảo theo chương trình của Việt Minh được
truyền đạt bằng ngôn ngữ của từng dân tộc, đã nhanh chóng
169
