Page 518 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 518
518 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
của Viện di chuyển sang Yên Thịnh, Bắc 24. Đoàn Văn công nhân dân Trung ương
Kạn; một bộ phận chuyển đến làng Dùm, Ngày 14-11-1951, Đoàn Văn công
xã Nông Tiến, đặt tên là XF21. nhân dân Trung ương được thành lập và
Xưởng XF21 có khoảng 30 cán bộ, công đóng tại khu đồn điền Canh Nông, Tuyên
nhân do ông Bùi Đình Sang làm Giám đốc. Quang. Trưởng đoàn là nhạc sĩ Nguyễn
Xưởng sản xuất bông, băng, các loại thuốc: Xuân Khoát, hai phó đoàn là nhạc sĩ Lưu
an thần, trợ tim, sát trùng và chống sốt rét Hữu Phước và nhà viết kịch Thế Lữ. Chính
cung cấp cho bộ đội. trị viên là nhạc sĩ Đặng Đình Hưng và nhà
Xưởng XF21 đã có nhiều sáng kiến viết kịch Chu Văn Tập (Học Phi).
khắc phục khó khăn trong sản xuất như: Đoàn Văn công nhân dân Trung ương
máy cán bông quay tay 4 người; mái nhà có: Tổ chèo, Tổ kịch, Tổ ca nhạc với các
phơi bông hai tấm rời, xoay quanh một nghệ sĩ, nhạc sĩ: Thế Lữ, Thái Ly, Mai
trục, đóng mở dễ dàng vừa có đủ ánh Khanh, Cả Tam, Dịu Hương, Trần Bảng,
nắng, vừa tránh được máy bay phát hiện; Lưu Quang Thuận, Trần Hoạt, Trần Huyền
lò sấy bông bằng gạch hai lớp... Trân, Lê Yên, Nguyễn Đình Tích, Thương
Xưởng còn nghiên cứu, chiết suất Huyền, Lê Lôi. Trong điều kiện sinh hoạt
Ancolít và Glucozit, củ bình vôi làm thuốc gian khổ, thiếu thốn, nhưng các nhạc sĩ,
an thần; sản xuất dầu gấc, dầu lạc, thuốc nhà biên đạo, nghệ sĩ vẫn say mê sáng tác,
chữa đau mắt, thuốc trợ tim. sưu tầm, khai thác, tập luyện và biểu diễn
Năm 1950, Xưởng XF21 sáp nhập vào nhiều tác phẩm có giá trị và ý nghĩa sâu
Xưởng Quân dược Liên khu X. sắc. Từ Nông Tiến, Đoàn đã mang những
tiết mục văn nghệ đi phục vụ các chiến
23. Trường Mỹ thuật Việt Nam trường, động viên các chiến sĩ đang dũng
Trường đặt ở xóm Đình Kính, xã Lang cảm chiến đấu.
Quán, huyện Yên Sơn. Hoạ sĩ Tô Ngọc
Vân làm Hiệu trưởng. Giảng viên có các 25. Nhà in Quốc gia Việt Nam
hoạ sĩ: Trần Văn Cẩn, Sĩ Ngọc, Nguyễn Tư Nhà in Quốc gia Việt Nam thuộc Nha
Nghiêm, Nguyễn Văn Tỵ. Thông tin tuyên truyền, thành lập tháng
Khóa I Mỹ thuật Trung ương có 22 10-1952, đóng tại xã Lang Quán, huyện Yên
học viên, thời gian học 3 năm (1952- 1954). Sơn; tháng 2-1953, chuyển đến thôn Đồng
Hiệu trưởng Tô Ngọc Vân rất cặn kẽ, khắt Cận, xã Thượng Ấm, huyện Sơn Dương.
khe rèn nghề cho học viên. Ngay sau khi Nhà in Quốc gia được tổ chức trên cơ sở
khóa học kết thúc, ông cùng một số văn, thống nhất và sắp xếp lại những cơ sở in
nghệ sĩ tham gia chiến dịch Điện Biên của các báo Nhân dân, Cứu quốc, Độc lập, Lao
Phủ. Trong chuyến đi này, họa sĩ Tô Ngọc động và Quốc gia ấn thư cục. Nhà in Quốc
Vân hy sinh tại mặt trận. Số học viên cũng gia Việt Nam có hơn 100 cán bộ, công nhân
không nhiều nhưng sau này hầu hết trở do đồng chí Tố Hữu phụ trách; ông Dương
thành những hoạ sĩ có nhiều đóng góp cho Văn Tường làm Giám đốc điều hành.
mỹ thuật Việt Nam hiện đại như Trần Lưu
Hậu, Lưu Công Nhân, Ngô Mạnh Lân, 26. Nhà in Lê Hồng Phong
Trọng Kiệm, Lê Lam, Mai Long, Thục Phi, Năm 1948, một bộ phận của Nhà in
Trịnh Phòng, Trần Đông Lương, Đào Đức, Lê Hồng Phong chuyển đến thôn Miếu
Ngọc Linh... Chạm, xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn. Nhà in