Page 1404 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1404
1404 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
I- ĐỊA LÝ là quá trình Ferarit hoá, đất có thành phần
cơ giới tự nhiên nhẹ đến trung bình; tầng
Huyện Nà Hang ở vùng cao phía bắc
tỉnh Tuyên Quang, có vị trí địa lý từ 22 15’ dày nhiều mùn, hơi chua, độ pH từ 4,5 đến
0
đến 22 40’ vĩ độ bắc, từ 105 15’ đến 105 36’ 6, độ ẩm tương đối cao. Diện tích đất nông
0
0
0
kinh độ đông. Phía bắc giáp huyện Bắc Mê, nghiệp của huyện tuy không lớn, song
tỉnh Hà Giang; huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao màu mỡ và có độ dày canh tác cao, thích
Bằng. Phía nam giáp huyện Chiêm Hóa, hợp với việc phát triển cây lương thực, cây
tỉnh Tuyên Quang. Phía đông giáp huyện công nghiệp. Đất này còn có thảm thực vật
Pác Nặm, Ba Bể, Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. phong phú để phát triển chăn nuôi đại gia
Phía tây giáp huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên súc. Đất đai, khí hậu một vài nơi cho phép
Quang. Từ tỉnh lỵ Tuyên Quang đến trụ trồng các loại cây ăn quả ôn đới (mận Tam
sở Ủy ban nhân dân huyện là 105 km, đi Hoa, đào, lê Hồng Thái; chè Shan Tuyết,
theo quốc lộ 2A (Tuyên Quang - Hà Giang) bông...) và phát triển nghề rừng.
đến Km 31 rẽ phải theo đường tỉnh lộ ĐT. Nà Hang có hai con sông là sông Gâm
190 qua thị trấn Vĩnh Lộc (huyện Chiêm và sông Năng. Sông Gâm chảy qua địa
Hoá) đến huyện Nà Hang. phận Lâm Bình, Nà Hang, với chiều dài
Địa hình Nà Hang khá hiểm trở, có 53 km, từ bắc xuống nam qua các xã Phú
nhiều núi đá vôi, tập trung ở phía nam và Yên, Khuôn Hà, Thượng Lâm (huyện Lâm
phía bắc, thấp dần từ bắc xuống nam; bị Bình) và xã Năng Khả, Khâu Tinh, thị trấn
chia cắt rất lớn, nhiều vùng gần như biệt Nà Hang, Thanh Tương; sau đó chảy qua
lập, sự gắn kết giữa các vùng dân cư, các Chiêm Hoá rồi hợp lưu với sông Lô. Đây
điểm kinh tế - xã hội hết sức hạn chế. Nằm là đường thuỷ duy nhất nối Nà Hang
trên vòng cung sông Gâm, Nà Hang có với tỉnh lỵ Tuyên Quang. Sông Năng bắt
nhiều dãy núi lớn. Núi đất và núi đá xen nguồn từ tỉnh Cao Bằng chảy qua Chợ
kẽ lẫn nhau, tạo thành nhiều thung lũng Rã, cửa hồ Ba Bể chảy xuống thác Đầu
lớn, nhỏ. Huyện có nhiều đỉnh núi cao trên Đẳng (tỉnh Bắc Kạn) vào địa phận xã Đà
1.000 m, tập trung chủ yếu ở các xã Khâu Vị (huyện Nà Hang) theo hướng đông -
Tinh, Sinh Long, Côn Lôn, Đà Vị, Sơn tây qua địa phận các xã Đà Vị, Khau Tinh,
Phú, Hồng Thái. Đây cũng là những nơi có Sơn Phú, thị trấn Nà Hang với chiều dài
địa hình hiểm trở, bị chia cắt mạnh, giao 25 km, hợp lưu với sông Gâm tại chân núi
thông hết sức khó khăn, độ che phủ của Pác Tạ cách thượng lưu đập thuỷ điện
rừng còn khá lớn, đó cũng là vùng giàu tài 2 km. Từ năm 2002, khi công trình thuỷ
nguyên nhất của huyện. Rừng Nà Hang điện Tuyên Quang được xây dựng, ngoài
có nhiều loại gỗ, dược thảo và muông thú khúc sông chảy qua địa phận thị trấn Nà
quý, hiếm. Đó là thế mạnh kinh tế cơ bản Hang và xã Thanh Tương, những khúc
của huyện. Nằm ở thượng nguồn sông chảy qua địa phận các xã còn lại nay trở
Gâm, rừng Nà Hang có tác dụng rất lớn thành lòng hồ thuỷ điện Tuyên Quang.
trong việc bảo vệ nguồn nước, hạn chế tác Ngoài sông Gâm và sông Năng, huyện
dụng của lũ, lụt đối với vùng hạ lưu. còn có suối lớn là Bắc Vãng (Nặm Vang)
Tổng diện tích đất tự nhiên của huyện và hàng chục suối nhỏ khác.
là 86.353,73 ha. Trong đó: Đất nông, lâm Sông, suối có tốc độ dòng chảy lớn,
nghiệp: 79.859,2 ha, chiếm 92,48%, còn lại là nhiều thác ghềnh, thường gây lũ trong
đất khác. Quá trình hình thành đất chủ yếu mùa mưa; tuy có một số khó khăn trong
