Page 148 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang
P. 148
Lan, Tày, Nùng, Dao, Hoa, Kinh… cùng chung sống từ lâu
đời .
Trước Cách mạng Tháng Tám, địa giới xã Mỹ bằng
ngày nay thuộc xã Phù Hiên, tổng Điền Sơn, phủ Yên Sơn
và xã Y Bằng thuộc tổng Lê Lai, huỵên Đoan Hùng, tỉnh
Phú Thọ. Sau cách mạng tháng Tám, xã Phù Hiên đổi tên
thành xã Mỹ Lâm. Năm 1968, xã Mỹ Lâm hợp nhất với xã
Y Bằng thành xã Mỹ Bằng.
Với vị trí chiến lược là nơi giáp ranh của 3 tỉnh Tuyên
Quang-Yên Bái-Phú Thọ, là cửa ngõ phía tây của tỉnh nối
liền giữa Tây Bắc và Việt Bắc. Ngoài thuận lợi cho giao lưu
kinh tế-văn hóa-xã hội, Mỹ Bằng còn có vị trí trọng yếu về
mặt chính trị quân sự.
Từ xa xưa, đồng bào các dân tộc Mỹ Bằng có
truyền thống yêu nước, đoàn kết, cần cù, chịu khó trong lao
động, dũng cảm đấu tranh với giặc ngoại xâm. Trước cách
mạng Tháng tám, dưới ách thống trị với nhiều chính sách hà
khắc của thực dân, phong kiến, cuộc sống của người dân
Mỹ Bằng vô cùng khổ cực, thiếu đói, dân trí thấp. Thực dân
Pháp đã xây dựng tại đây các đồn bốt, tháp canh để kiểm
soát các hoạt động đi lại trao đổi buôn bán và thu thuế của
nhân dân. Đồn Kiểm Lâm (thôn Cây Quân-cạnh phà Hiên)
để kiểm soát đường sông, Gò Đồn (thôn Lũng) để kiểm soát
đường bộ từ Mỹ Bằng đi thác Ông, đồn Tây (thôn Đõ) để
kiểm soát đường Mỹ Lâm đi Nhữ Hán…khiến đời sống của
đồng bào càng thêm cơ cực, lầm than; từ đó lòng căm thù
giặc ngày thêm sâu sắc.
Ngày 20-3-1940 chi bộ Mỏ than, chi bộ Đảng đầu
tiên của tỉnh được thành lập, từ đó cơ sở cách mạng được
nhen nhóm và nhanh chóng phát triển tại các địa phương
trong tỉnh. Đầu năm 1944 đồng chí Nguyễn Đình Khôi đến
xã Phù Hiên và một số động Mán thuộc chân núi Là, khu
148
