Page 128 - Những đơn vị anh hùng tỉnh Tuyên Quang

nghiệp chiếm 6,27%, đất khác chiếm 3,88% so với tổng
diện tích.
Đầu thế kỷ XIX, địa giới xã Kim Quan ngày nay bao
gồm xã Kim Quan Thượng, Kim Quan Hạ thuộc tổng Kim
Quan, huyện Đương Đạo, Phủ Đoan Hùng, trấn Sơn Tây.
Cuối thế kỷ XIX, tổng Kim Quan, huyện Sơn Dương, tỉnh
Tuyên Quang. Đầu thế kỷ XX, tổng Kim Quan thuộc huyện
Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang. Sau năm 1954, hai xã Kim
Quan Thượng, Kim Quan Hạ được sáp nhập vào các xã
khác; một số thôn của Kim Quan Thượng sáp nhập với thôn
Kim Quan của xã Kim Quan Hạ thành xã Kim Quan.

Trước cách mạng Tháng Tám, cũng như nhân dân các
nơi khác trong huyện, cuộc sống của đồng bào các dân tộc
xã Kim Quan hết sức cơ cực do sự đè nén, áp bức của bộ
máy thực dân và tay sai. Các hình thức bóc lột như: sưu cao,
thuế nặng, phu phen, tạp dịch đã làm cho đời sống của đồng
bào ngày càng khổ cực. Mâu thuẫn giữa nhân dân trong xã
với thực dân và bọn địa chủ cường hào ngày càng trở nên
gay gắt.
Từ cuối năm 1941, sau khi được giác ngộ cách mạng,

đồng chí Đặng Nguyên Minh (dân tộc Dao) đã được Cứu
quốc quân phân công trở về Yên Sơn để gây dựng phong
trào. Đồng chí đã chọn các bản ở vùng cao, dân cư chủ yếu
là đồng bào Dao, thuộc các xã Kim Quan, Trung Minh,
Hùng Lợi, Trung Sơn để giác ngộ cách mạng. Đồng chí đã
vạch rõ bộ mặt tàn bạo, phản động của thực dân phong kiến,
tuyên truyền chương trình hoạt động của Mặt trận Việt

Minh. Chỉ trong một thời gian ngắn, đồng chí đã gây dựng
được cơ sở đầu tiên tại bản Khuổi Phát, sau đó đến bản
Khuổi Chao của xã Kim Quan và nhiều bản người Dao khác
thuộc xã Trung Sơn. Giữa năm 1942, cùng với các xã Trung
Minh, Trung Sơn, Hùng Lợi, xã Kim Quan đã thành lập

128