Page 27 - Truyen-thong-BTG
P. 27
phát triển mạnh mẽ với sự ra đời của nhiều cơ sở Việt Minh và
sự hình thành của Trung đội Cứu quốc quân III (thành lập
tháng 10/1944). Sự kiện mang tính dấu ấn trong lịch sử cách
mạng Tuyên Quang trong thời kỳ Tiền khởi nghĩa chính là sự
ra đời của Phân khu Nguyễn Huệ (tháng 10/1944).
Ngay trong đêm mùng 09/3/1945, Nhật đảo chính Pháp,
Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp ở Đình Bảng (huyện
Từ Sơn, Bắc Ninh) đã phân tích tình hình mới và ngày
12/3/1945, ra bản chỉ thị “Nhật Pháp bắn nhau và hành động
của chúng ta”. Hội nghị nhận định là cuộc đảo chính đã tạo
nên một tình hình khủng hoảng chính trị sâu sắc, làm cho
những điều kiện của cuộc khởi nghĩa chóng chín muồi .
1
Chỉ ít ngày sau khi Nhật đảo chính Pháp, Phân khu ủy
Nguyễn Huệ đã lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa Thanh La,
giải phóng đồn Đăng Châu, thành lập Ủy ban cách mạng
lâm thời châu Tự Do. Suốt một dải hữu ngạn sông Cầu từ
Thái Nguyên đến Tuyên Quang đã do chính quyền cách
mạng làm chủ .
2
Trong Hội nghị quân sự Bắc Kỳ họp ở Hiệp Hòa (Bắc
Giang) từ ngày 15 đến ngày 20/4/1945, Thường vụ Trung
ương đã quyết định chọn châu Tự Do làm trung tâm căn cứ địa.
_______________
1. Xem Nguyễn Khánh Toàn (cb): Lịch sử Việt Nam, tập II (1858-
1945), Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 2004, tr.439.
2. Ở Tuyên Quang, đến giữa tháng 6/1945, đã có 6 huyện giành
được chính quyền là: Chiêm Hóa, Yên Sơn, Sơn Dương, Hàm Yên, Yên
Bình, Na Hang. Đêm 16 rạng ngày 17/8/1945, lực lượng vũ trang nổi
dậy làm chủ thị xã, nhưng sau đó quân Nhật nổ súng chiếm lại và cho
đến ngày 21/ 8, thị xã Tuyên Quang mới hoàn toàn được giải phóng.
29