Page 258 - TQ - Thu do khu giai phong trong CMT8
P. 258
phiến đá ghi hàng chữ: "Tại đây, trước Quốc dân Đại hội, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đọc lời thề, quyết tâm giành độc lập dân tộc".
Qua quang cảnh, hình thức, nội dung và tinh thần khẩn
trương, nghiêm trang, đồng thuận trong sinh hoạt của Đại hội
quốc dân Tân Trào trước thời cơ Tổng khởi nghĩa, chúng ta có
thể hình dung đó là Hội nghị Diên Hồng năm 1284, đời nhà
Trần dưới triều vua Trần Thánh Tông, trước họa ngoại xâm của
nhà Nguyên, được hỏi ý kiến nên hòa hay đánh, các bô lão đồng
thanh xin đánh. Tinh thần và nội dung làm việc của Đại hội
quốc dân Tân Trào còn làm cho chúng ta liên tưởng đến một kỳ
họp của Quốc hội Việt Nam ngày nay, khi các đại biểu thảo
luận về một vấn đề lớn quốc kế dân sinh. Hơn nữa, trong lúc
nước ta còn bị chiếm đóng phần lớn bởi phát xít Nhật vừa thay
chân thực dân Pháp, chưa có chính quyền và thể chế dân chủ
nên việc tổ chức Đại hội quốc dân tại Tân Trào được coi là Đại
hội đại biểu của cả nước gồm đủ các thành phần thuộc các đoàn
thể, các đảng phái, các cá nhân tiêu biểu cho dân tộc, tôn giáo,
các địa phương ở Bắc, Trung, Nam... tạo thành định chế dân cử
mang tính nhân dân cao như Quốc hội trong thời chiến.
Đại hội đã đề cử, bầu cử, biểu quyết và kết thúc bằng Nghị
quyết. Đó là Nghị quyết về Tổng khởi nghĩa toàn quốc và thành
lập Ủy ban Dân tộc giải phóng toàn quốc. Sau đó, có ban hành
Quân lệnh số 1 và lời hiệu triệu, tức lời kêu gọi toàn quốc khởi
nghĩa của Chủ tịch Hồ Chí Minh với tư cách là Chủ tịch nước
hay Chính phủ lâm thời. Tất cả việc làm này vào thời kỳ ấy
được coi là hợp pháp của một chính quyền cách mạng nhân dân.
Ngay sau khi Đại hội quốc dân Tân Trào bế mạc, Chủ tịch
Hồ Chí Minh gửi thư cho Chính phủ Hoa Kỳ (qua Trung úy
John, một sĩ quan của cơ quan tình báo OSS - CIA ngày nay
260
